29 maart 2024

Extreem ver sterrenstelsel ontdekt

z8_GND_5296

An artist’s rendition of the newly discovered most distant galaxy z8_GND_5296. The galaxy looks red in the Hubble Space Telescope image below, because the collective blue light from stars get shifted toward redder colors due to the expansion of the universe and its large distance from Earth. credit: V. Tilvi / S.L. Finkelstein / C. Papovich / the Hubble Heritage Team.

Wetenschappers van twee Texaanse universiteiten hebben een extreem ver sterrenstelsel gevonden. Sterker nog: het is het verste sterrenstelsel dat ooit is ontdekt! Het stelsel is zo’n 700 miljoen jaar na de oerknal ontstaan en gaat door het leven als z8_GND_5296. Het is een zogenaamd starburst stelsel en produceert maar liefst 300 keer meer sterren per jaar dan onze Melkweg.

extreem ver sterrenstelsel

This image from the Hubble Space Telescope CANDELS survey highlights the most distant galaxy in the universe with a measured distance, dubbed z8_GND_5296. credit: V. Tilvi / S.L. Finkelstein / C. Papovich / A. Koekemoer / CANDELS / STScI / NASA.

Het stelsel is waargenomen zoals het er 13 miljard jaar geleden uitzag. Dertien miljard jaar is immers de tijd die het licht van het stelsel nodig heeft gehad om ons te bereiken. Aangezien het heelal voortdurend groter is worden, zal het stelsel vandaag de dag op ongeveer 30 miljard lichtjaar afstand moeten staan.

De afstand tot het stelsel kan bepaald worden door te kijken naar een bijzondere eigenschap van waterstof, namelijk de Lyman-alpha transitie. Dit kan worden waargenomen bij vrijwel alle sterrenstelsels vanaf het moment dat het heelal een miljard jaar oud is. Bij oudere stelsels verdwijnt deze eigenschap op mysterieuze wijze.

De onderzoekers vermoeden dat het stelsel (zoals wij het nu zien) zich bevindt in het tijdperk waarin de kosmische “waterstofmist” aan het optrekken is, waarna het heelal een geioniseerde staat bereikt heeft. Het is door deze waterstofmist dat het waterstofsignaal van sterrenstelsels geblokkeerd raakt. Wetenschappers vermoeden dat de straling van de eerste sterren en sterrenstelsels het intergalactische gas gioniseerd heeft, maar hoe dit proces precies in z’n werk is gegaan is nog altijd onduidelijk.

Bron: University of Texas

Share

Speak Your Mind

*