28 maart 2024

Stervorming Melkweg wordt gevoed door magnetische ‘pillen’ van gaswolken

Bovenaanzicht van de Melkweg en de plaats van de zon daarin.

Bovenaanzicht van de Melkweg en de plaats van de zon daarin. Credit: Wikipedia/Media Commons

De stervorming in de Melkweg gebeurt niet in een hoog tempo, maar toch worden er al acht miljard jaar continue sterren geproduceerd. En da’s eigenlijk wel vreemd, want om sterren te kunnen vormen heb je ‘verse’ gasvoorraden nodig en die zijn op een gegeven moment gewoon op. Supernovae slagen er af en toe wel in hun buitenlagen weg te blazen en daarmee vers gas in de Melkweg te injecteren, maar het meeste raakt in de loop der tijden opgesloten in dwergsterren. Waar komt dan het gas vandaan waarmee de Melkweg sterren blijft produceren? Een verklaring zou kunnen zijn dat van buitenaf gaswolken als een soort kosmische regen op de Melkweg neerdalen, maar het probleem daarbij is dat die wolken eerst door de halo rondom de Melkweg moeten doordringen en berekeningen laten zien dat de opwarming die dat met zich meebrengt voldoende is om de gaswolken te laten oplossen. Hoe bereiken die ‘buitengalactische gaswolken’ dan toch de spiraalarmen van de Melkweg?

Voorstelling van de Melkweg en de aanstormende Wolk van Smith

Voorstelling van de Melkweg en de aanstormende Wolk van Smith. Credit: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF)

Sterrenkundige Alex Hill en zijn collegae van de Australische CSIRO Universiteit vroegen zich dat af en zij kwamen met de volgende oplossing. Ze bestudeerden één zo’n wolk vol met waterstofgas, die al in 1963 werd ontdekt en die op onze Melkweg afkomt, de zogenaamde Wolk van Smith, genoemd naar de toen nog jonge Amerikaanse, maar in Nederland wonende sterrenkundige Gail Smith. Die 11.000 lichtjaar lange en 2.500 lichtjaar brede gaswolk schijnt op ramkoers te liggen met onze Melkweg – geschatte datum van impact over ca. 30 miljoen jaar om 19.15 uur ’s avonds – en de vraag is waarom die wolk niet aan het oplossen is, vanwege de ‘warme’ halo. Hill en z’n collegae ontdekten dat de Wolk van Smith een magnetisch veld heeft, slechts 0,002% zo sterk als dat van de aarde, maar genoeg om de wolk bijeen te houden en te behoeden voor oplossen. Net als een paracetamol beschermt door een omhulsel pas oplost als het in de maag komt, zo weet het magnetisch veld de Wolk van Smith door de halo te loodsen en zal deze t.z.t. de spiraalarmen van de Melkweg bereiken. De Melkweg schijnt omgeven te zijn door duizenden van dat soort hoge snelheidswolken, sommigen bestaande uit oermateriaal van de oerknal, anderen afkomstig uit naburige dwergstelsels, weer anderen afkomstig uit de Melkweg zelf, doordat deze af en toe ‘boeren laat’ van gassen. Als die gassen zo’n magnetische beschermlaag hebben kunnen ze zonder op te lossen de Melkweg bereiken en daar de stervorming weer op gang brengen, aldus Hill et al in dit vakartikel. Bron: Science Daily.

Share

Speak Your Mind

*