Sporen van waterdamp gevonden bij vijf verre planeten

Credit: NASA

Met behulp van de krachtige ogen van de Hubble-ruimtetelescoop hebben twee teams van wetenschappers bewijs gevonden voor de aanwezigheid van water in de atmosferen van vijf verre planeten. De aanwezigheid van water was al eerder bekend bij een aantal planeten, maar nu heeft men voor het eerst de aanwezigheid van water heel precies gemeten en vergeleken met het watergehalte van andere planeten.

De vijf planeten zijn WASP-17b, HD209458b, WASP-12b, WASP-19b en XO-1b en deze draaien allemaal rondom sterren die relatief dichtbij staan. Vooral bij WASP-17b, een planeet met een uitzonderlijk uitgestrekte en “opgeblazen” atmosfeer, en bij HD209458b was het signaal van water zeer uitgesproken aanwezig – bij de andere drie planeten was dit minder het geval. Volgens de betrokken wetenschappers opent deze studie de deur naar het vergelijken van het watergehalte bij verschillende soorten exoplaneten, bijvoorbeeld hete vs koele exemplaren.

Allemaal leuk en aardig, maar hoe kunnen wetenschappers het watergehalte bepalen van planeten die niet eens letterlijk zichtbaar zijn, zelfs niet door de krachtigste telescopen? Het sleutelwoord is hierbij het spectrum, oftewel de chemische vingerafdruk die stoffen achterlaten in het licht van een lichtbron. In dit geval is de lichtbron de moederster van zo’n planeet. Als de planeet, vanaf de aarde gezien, precies goed staat dan zal het licht door de atmosfeer van de planeet reizen. Aan de hand daarvan kunnen astronomen de chemische samenstelling van zo’n atmosfeer bepalen. De waarnemingen zijn verricht op infrarode golflengten, waardoor het watersignaal, indien aanwezig, gemakkelijker opgepikt kan worden.

Alle vijf de planeten bevatten dus water(damp) in hun atmosfeer, maar toch hadden astronomen een sterker signaal verwacht. Dit kan volgens de onderzoekers maar één ding betekenen: de planeten hebben allemaal een dicht wolkendek of een heiige laag van “mist”, waardoor een deel van het watersignaal verstoord raakt. Overigens zijn alle vijf de planeten zogenaamde Hete Jupiters, grote planeten die op korte afstand van hun moederster staan. Astronomen hadden trouwens verwacht dat Hete Jupiters relatief wolkenvrij zouden zijn, maar die notie kan dus de prullenmand in. Bron: NASA.

Gerelateerde Astroblogs:

Voor het eerst zien sterrenkundigen een ster een planeet verzwelgen Webb heeft waterdamp gevonden in de hoofdgordelkomeet 238P/Read Webb ontdekt water in schijf rond jonge ster met reuzenplaneten