Reusachtige bouwplaats van planeten ontdekt

De schijf van gas en stof rondom HD142527. Credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO/Fugawaa et al.

Astronomen hebben bewijs gevonden voor planeetvorming op grote afstand van een ster. Met behulp van de ALMA-radiotelescoop heeft men binnen de uitgestrekte planeetvormende schijf rondom de jonge ster HD142527 een asymmetrische ring ontdekt, met een hoge dichtheid van stofdeeltjes. De kans is groot dat zich binnen deze ring een planeet aan het vormen is, op een afstand van 150 AU vanaf de moederster (1 AU is de afstand tussen de aarde en de zon). Niet alle modellen voor het ontstaan van planeten zijn goed in staat om planeetvorming op deze afstand te verklaren.

Toen de betrokken astronomen de vele antennes van ALMA gingen richten op de jonge ster HD142527, zagen zij iets merkwaardigs. Ingebed in de stofschijf bleek zich een ringvormige structuur te bevinden, waarvan de noordelijke kant maar liefst 30 keer helderder is dan de zuidelijke kant. Blijkbaar worden op deze positie grote aantallen gas en stof aangetrokken – dit suggereert sterk dat hier planeten aan het vormen zijn.

Maar wat voor soort planeten? Hiervoor zijn twee mogelijkheden. Ten eerste zou het kunnen gaan om de vorming van een grote gasplaneet. De hoeveelheid gas dat in de omgeving aanwezig is, is namelijk voldoende om direct in te storten tot een soort super-Jupiter, op ongeveer dezelfde wijze als een ster gevormd wordt. Het is voor het eerst dat men rechtstreekse aanwijzingen vindt voor dit proces (dat core collapse wordt genoemd) in de planeetvormende schijf rondom een ster.

Het zou daarentegen ook kunnen gaan om een zogenaamde “stofval”, waarin de hoeveelheid stof groter is dan elders in de stofschijf. In dat geval zouden rotsachtige planeten kunnen ontstaan, of de kernen van gasplaneten die via core accretion ontstaan. In dat geval vormt zich eerst een vaste kern, dat vervolgens grote hoeveelheden gas gaat aantrekken. Welk proces ook gaande is, we kunnen er vrijwel zeker van zijn dat planeten aan het ontstaan zijn in dit dichte gedeelte van de stofschijf rondom HD142527.

Bron: Phys.org

Gerelateerde Astroblogs:

Puinwolk van twee botsende ijsplaneten dimt licht moederster Webb bevestigt de al lang bestaande vermoedens over het proces van planeetvorming Opvallende stoffige ‘kattenstaart’ ontdekt door Webb in het Beta Pictoris Systeem