29 maart 2024

NuSTAR’s onderzoek aan Cas A laat zien hoe supernovae exploderen

Credit: NASA

Met behulp van onderzoek aan het supernovarestant genaamd Cassiopeia A (kortweg Cas A, hierboven te zien in een combinatie van drie afzonderlijke foto’s) met behulp van NASA’s röntgensatelliet Nuclear Spectroscopic Telescope Array (NuSTAR) hebben sterrenkundigen kunnen achterhalen hoe de explosie van een ster als supernova precies in z’n werk gaat. Met de in juni 2012 gelanceerde NuSTAR kon men allerlei zware elementen, waaronder het radioactieve element titanium-44, in Cas A – 11.000 lichtjaar van ons vandaan, gelegen in het sterrenbeeld Cassiopeia – precies in kaart brengen en daaruit kon men vervolgens afleiden hoe de explosie in z’n werk moet zijn gegaan. Hieronder kaarten van de elementen ijzer en titanium in CAS A, zoals waargenomen door NuSTAR.

Credit: NASA

Sterren zijn bolvormig en van zware sterren die als supernova afgaan is de gedachte dat die ook symmetrisch zullen exploderen. Maar de realiteit is anders: de kern van de ster is behoorlijk verstoord en in z’n laatste momenten zou ‘ie zelfs kunnen gaan ‘klotsen’. Computersimulaties leverden tot nu toe altijd problemen op met de schokgolf, die vanuit de kern naar buiten gaat en die de buitenlagen moet doen wegblazen: die schokgolf verliest altijd kracht en levert een sisser in plaats van een supernova op. Maar dankzij het klotsen van de compacte materie in de sterkern krijgt de schokgolf nieuwe energie en daardoor kan deze wel de buitenlagen uitstoten, resulterend in een type II supernova. Hieronder een afbeelding waarin getoond wordt hoe een massieve, gelaagde ster, met een kern geheel bestaande uit ijzer, uiteindelijk een supernova wordt.

supernova

Tenslotte hebben we hieronder nog een video, waarin een 3D-animatie wordt getoond van de klotsende kern van een massieve ster, die op het punt staat als supernova te exploderen.

Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*