28 maart 2024

Zijn eindelijk primordiale gravitatiegolven ontdekt?

Credit: NASA

Het is voorjaar en niet alleen de bijtjes beginnen te zoemen, maar ook de blogs zijn volop aan het zoemen en wel over een gerucht, dat maandag a.s. om 17.00 uur Nederlandse tijd een belangrijke ontdekking zal worden bekendgemaakt – live & kicking via internet – en wel op het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA).

We kunnen natuurlijk wachten tot we ’t nieuws dan te horen krijgen, maar we kunnen natuurlijk ook het gerucht dat de ronde doet gewoon bekend maken: met het BICEP2 experiment bij het Amundsen Scott station op de Zuidpool zou men er voor het eerst in geslaagd zijn om primordiale B-modes te detecteren, een soort van polarisatie in de kosmische microgolf-achtergrondstraling, de straling die het restant is van de hete oerknal, waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond.

Credit: BICEP2 Collaboration

Een jaar geleden ontdekte men met behulp van de Herschel satelliet en de South Pole Telescope in deze straling al B-modes, maar dat waren géén primordiale B-modes ten tijde van de oerknal, maar ”mundane B-modes” van ná het moment van het ‘oppervlak van de laatste verstrooiing‘, zo’n 380.000 jaar na de oerknal, veroorzaakt doordat de straling gepolariseerd wordt door gravitatielenzen tussen dat oppervlak en de aarde in. Klinkt allemaal vrij ingewikkeld, maar neem van mij aan dat men een jaar geleden teleurgesteld was (nog) geen primordiale B-modes te vinden. En nu gaat het gerucht dus – zoem zoem zoem – dat BICEP2 (“Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization” versie 2) dat wel heeft gedaan, een instrument dat de CMB [1]De Engelse afkorting van die achtergrondstraling bij 150 GHz bekijkt.

Waarom is dat zo’n “major discovery in the field of astrophysics“, zoals het wordt genoemd, door sommigen zelfs al Nobelprijs-proof? Nou dat is heel simpel, omdat die primordiale B-modes feitelijk een soort van gravitatiegolven zijn, rimpels in de ruimtetijd, die ontstaan zijn in de inflatieperiode van de oerknal, dat is zo’n beetje het allerallerallereerste begin van de oerknal. Met de detectie van primordiale B-modes hebben we dus voor het eerst een directe blik op het begin van het heelal, kijken we direct naar het moment dat letterlijk alles begon, ik wordt er bijna lyrisch van. Afijn, maandag horen we wel wat er precies ontdekt is en of het die primordiale B-modes zijn, maar voor degenen die er meer over willen weten: in de bron staan diverse andere sites genoemd, waar je over het gerucht kunt lezen. Bron: The Reference Frame.

[Update 23.03 uur] De persconferentie maandag a.s. zou volgens de geruchten worden bijgewoond door Alan Guth en Andrei Linde, de twee kosmologen die de inflatietheorie hebben bedacht. Bron: Resonaances.

Voetnoten

Voetnoten
1 De Engelse afkorting van die achtergrondstraling
Share

Speak Your Mind

*