28 maart 2024

Kunnen de polen van de aarde zich omkeren?

Credit: NASA

De laatste jaren beweren complottertjes vaak dat de polen van de aarde zullen omkeren, wellicht als gevolg van de passage van Planet X. Zit daar een kern van waarheid in? Is het theoretisch gezien mogelijk om de hele aarde om te keren?

Als een planeet dwars door het zonnestelsel komt zetten, dan zijn chaotische verstoringen het logische gevolg. Zou die aarde hierbij spontaan kunnen omkeren? Bij sommige planeten is dat immers ook gebeurd. Kijk maar naar Uranus: die maakt een hoek van 98 graden. We mogen aannemen dat de planeet begonnen is met dezelfde tilt als de rest van het zonnestelsel. Dat betekent dat een heftige gebeurtenis, miljarden jaren geleden, de planeet een genadeloze rotschop heeft gegeven. Vermoedelijk is de botsing met een andere planeet de oorzaak, of mogelijk de gezamenlijke zwaartekrachtinvloed van de overige gasplaneten.

Bij Venus is het nog veel gekker. Deze planeet heeft een tilt van 177 graden – Venus staat feitelijk ondersteboven! Dat betekent dat Venus (vanaf de aarde gezien) in de “verkeerde” richting om z’n as draait: de zon gaat daar in het westen op en in het oosten onder. Waar dit merkwaardige gedrag door veroorzaakt is, is onbekend, maar de invloed van een andere planeet vormt de meest waarschijnlijke verklaring.

Okee, de aarde zou dus inderdaad fysiek omver gekegeld kunnen raken. Toch? Nou nee: om een planeet werkelijk ondersteboven te zetten, zijn krachten op cataclysmische schaal noodzakelijk. De aarde zal daarbij onherkenbaar veranderd raken. Gelukkig zijn dergelijke gebeurtenissen miljarden jaren geleden opgehouden te gebeuren (althans in het zonnestelsel). Toen het zonnestelsel eenmaal tot rust was gekomen, was het gedaan met massale botsingen en andere ongein.

Nou, dat is goed nieuws. Stel dat Planet X voorbij komt schieten, dan zal de aarde daarbij heus niet omver kegelen – tenzij het een frontale botsing wordt natuurlijk. Maar dan is de planeet aarde helemaal verwoest, dus dat zullen we niet meer navertellen. Maar een fysieke ompoling is niet de enige optie: we kunnen ook een magnetische ompoling hebben, en dat is veel minder gevaarlijk.

Op aarde wisselen de magnetische polen op regelmatige basis van positie. Dat betekent dat de magnetische noordpool langzaam de zuidpool wordt en vice versa. Geologen kunnen dit proces napluizen door de magnetische oriëntatie van ijzerdeeltjes te meten. Het blijkt dat de magnetische polen gemiddeld iedere 450.000 jaar van positie verwisselen. De laatste ompoling vond 780.000 jaar geleden plaats. Het kan dus ieder moment gebeuren!

Maar wat zouden dan de gevolgen zijn? Wel, voordat de polen omkeren zal het aardmagnetisch veld een tijdje helemaal verdwijnen. Dan worden we dus gebombardeerd met gevaarlijke straling van de zon, hetgeen een scherpe toename in het aantal kankergevallen zal veroorzaken. Gelukkig zal onze dampkring nog steeds enige bescherming bieden tegen straling. Maar hoe zit het met massale uitstervingen? Wetenschappers hebben zich afgevraagd of er geen verband bestaat tussen magnetische ompolingen en beesten die massaal het loodje leggen. Gelukkig blijkt zo’n verband helemaal niet te bestaan. Magnetische ompolingen blijken weinig invloed te hebben op het ecosysteem. Okee, de kans op het fysieke ompoling is dus nihil, en bij een magnetische ompoling zal je hoogstens je kompas moeten verstellen. Niets aan de hand dus! Nou ja, behalve dan dat je ernstig ziek zou kunnen worden. Maar de mensheid zal als geheel weinig merken. Bron: Universe Today.

Share

Comments

  1. Enceladus zegt

    Zouden we het meteen merken als de magnetische polen gaan ompolen? Slaat een kompas dan direct op hol?
    En hoe lang is dat ’tijdje’? Is dat een kwestie van dagen, weken, maanden, jaren, decennia of zelfs eeuwen?

    groet,
    Gert (Enceladus)

  2. gert1904 zegt

    Je gooit hier een aantal zaken ernstig door elkaar.

    Het is goed om steeds nauwkeurig onderscheid te maken tussen de *geografische* en de *magnetische* Noordpool en Zuidpool.

    De magnetische Noordpool en Zuidpool van de Aarde wisselen gemiddeld om de 450.000 van plaats. Daar komt geen inslag aan te pas. Momenteel zwerft de magnetische Zuidpool door het geografische Noordpoolgebied.

    De geografische polen blijven op hun plaats. Het is natuurlijk wél zo, dat de stand van de aardas ten opzichte van de vaste sterren wijzigt (precessie, e.d.)

    • Enceladus zegt

      Maar het gaat toch om de magnetische polen, beste naamgenoot? Ik noemde toch geen andere? En een kompas trekt zich toch alleen maar iets aan van de magnetische pool.

      Hoe is overigens vastgesteld dat thans de magnetische Zuidpool ergens rond de geografische Noordpool zit?

      groet,
      Gert (Enceladus)

      • gert1904 zegt

        Jij niet, maar Olaf wel.

        Ik reageerde niet op jou, maar op het blog! 😄

        • Enceladus zegt

          Ah zo. Sorry. Interpretatiefoutje van mijn kant.

          groet,
          Gert (Enceladus)

          • gert1904 zegt

            Ik neem aan dat je bij een antwoord-op-een-antwoord een grotere inspringing ziet, zoals ik hier?

          • Enceladus zegt

            Ja, dat klopt. Maar dat gaat niet altijd goed, is mijn ervaring. Ik heb meermaals gezien dat antwoorden uiteindelijk weer helemaal links staan.

            groet,
            Gert (Enceladus)

          • gert1904 zegt

            Ik heb dezelfde ervaring. Volgens mij hebben reacties op Astroblogs maar een beperkte “diepte”

            РIk ben n̼ aangelegd op Astroblogs.
            – Om deze reactie te kunnen geven moest ik naam en email-adres ingeven. Dat zou niet nodig moeten zijn.
            – Ik reageer op het bericht van Enceladus, dat begint met : “Ja, dat klopt.” Dat bericht van Enceladus heeft diepte 6.

            Dit bericht zou, normaliter, diepte 7 moeten krijgen.

            (Edit): dat klopt!!!!

          • Enceladus zegt

            Yep. Nu eens kijken of dit dan diepte 8 krijgt.

            groet,
            Gert (Enceladus)

  3. Olaf van Kooten zegt

    Ja, en verder gaat-ie niet. De negende reactie komt weer op laag 1 🙁 –

    @Gert1904: Volgens mij heb ik in het artikel het onderscheid gemaakt tussen de geografische en magnetische polen (?)

  4. aronjaco zegt

    Vergeef mij het woordgebruik, maar die wetenschappers lijken er maar wat op los te lullen. Ook zij weten niet wat er zal gebeuren. Een epidemie van kanker ! Over hoeveel eeuwen kankergolf spreekt men hier? En , al onze elektronica , hoe verloopt dat onder de nieuwe omstandigheden? M.aw welke chaos mogen we verwachten ?
    Niets van mensen lijken bepaalde wetenschappers te zeggen, de economie blijft draaien zoals voorheen. De kosmos is niet in staat ons mensen te raken. Kindje , kindje ,en slaap zacht en wordt vooral niet wakker.
    Natuurlijk , als men extinctie beschouwd als een algemeen onmiddellijk gebeuren hebben die heren en dames waarschijnlijk wel hun gelijk.

  5. Calvin zegt

    Hoe snel kunnen de magnetische polen omdraaien? Kan dat binnen een dag of duurt dat een aantal maanden/jaren?

Speak Your Mind

*