19 april 2024

Chandra verklaart waarom sommige elliptische stelsels rood en dood zijn

Credit: X-ray: NASA/CXC/Stanford Univ/N.Werner et al.

Met de Chandra röntgensatelliet van de NASA hebben ze acht grote elliptische sterrenstelsels bestudeerd om er achter te komen waarom in deze stelsels de stervorming soms erg laag is. Elliptische stelsels bestaan vooral uit oude, rood gekleurde sterren met weinig massa en vanwege de lage stervorming worden ze ook wel ‘rood en dood’ genoemd. In eerste instantie dacht men dat de stelsels te weinig koud gas bevatten, dé voorwaarde om stervorming op gang te brengen. Maar dat klopt niet, want met de Europese Herschel infraroodsatelliet zijn grote hoeveelheden koud gas aangetroffen in elliptische stelsels. Zes van de acht door Chandra bestudeerde elliptische stelsels bevatten veel koud gas, dus feitelijk zouden ze een grote stervorming te zien moeten geven. Hierboven zie je vier van die zes stelsels. Chandra zag heet gas – röntgenstraling uitzendend, het blauwe in de afbeelding – afkoelen, maar op het moment dat het gas koud genoeg is om te condenseren tot sterren stopt de afkoeling. Wat veroorzaakt dat stoppen van de afkoeling? Dat blijkt het superzware zwarte gat te zijn, dat in de kern van de elliptische stelsels verblijft. Dat zwarte gat maakt soms uitbarstingen mee, gevoed door invallend materiaal, waardoor het gas verhinderd wordt om af te koelen en dat zorgt voor de lage stervorming. Meer info over de rood-en-dood-stelsels in dit wetenschappelijke artikel. Bron: Chandra.

Share

Speak Your Mind

*