28 maart 2024

Zeldzaam supernovatype ontdekt in Grote Magelhaense Wolk

Credit: NASA/JPL-Caltech/Goddard


Het kan verkeren in het wereldje van sterrenkundigen. Jarenlang was er discussie over de ware aard van de zogenaamde type Ia supernovae, exploderende sterren die het gevolg zijn van een witte dwerg die met z’n massa ‘over het randje gaat’, die door massatoevoer zwaarder wordt dan de Limiet van Chandrasekhar, 1,38 keer de zonsmassa. De discussie ging over de vraag wat de ware aard was van de leverancier van die extra massa, een reuzenster, een gewone ster, een andere witte dwerg? Ergens in 2012 kwam het antwoord: botsende witte dwergen zijn de oorzaak van type Ia supernovae. Máár op alle regels zijn ook uitzonderingen, want er zouden héél af en toe ook type Ia supernovae moeten zijn die ontstaan door de massatovoer van een oude rode reus naar een witte dwerg (zie afbeelding hieronder).

Credit ESA/ATG medialab/C. Carreau

Van de supernova die in 1604 door Johannes Kepler werd waargenomen – de allerlaatste die we zagen in de Melkweg, voordat Galileo in 1610 met de telescoop de hemel begon af te struinen, zou er een verband zijn? – hadden sterrenkundigen op allerlei gronden al het vermoeden dat die zo’n afwijkende type Ia supernova was. En nu heeft men met de Spitzer infraroodsatelliet van de NASA in de Grote Magelhaense Wolk, een begeleidend dwergstelsel van de Melkweg, een restant van een supernova ontdekt, genaamd N103B. Ook daarvan denkt men dat het zo’n zeldzame type Ia supernova is, die ontstaat door de massatoevoer van een rode reus naar een witte dwerg. Het restant is zo’n 1000 jaar oud en het is omgeven door een wolk van gas en stof, die door de rode reus moet zijn uitgestoten. Bron: Spitzer.

Share

Speak Your Mind

*