29 maart 2024

Harvard wil Pluto weer terug als planeet

Op het moment dat ik dit tik is het nog 282 dagen, vier uren, 39 minuten en 8 seconden tot de New Horizons sonde van de NASA bij de dwergplaneet Pluto zal arriveren – zie hier de countdown clock. Als het aan sterrenkundigen van de Universiteit van Harvard ligt zal New Horizons niet bij een tweede klasse dwergplaneet arriveren, maar bij een volwaardige planeet. Op 18 september j.l. werd op het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics een debat gehouden over de simpele vraag ‘wat is een planeet’, met drie vooraanstaande deelnemers:

  • Dr. Owen Gingerich, die de discussie vanuit historisch oogpunt voerde.
  • Dr. Gareth Williams,die ย het standpunt van de ย IAU verdedigde, de Internationale Astronomische Unie, die in haar algemene vergadering op 26 augustus 2006 Pluto degradeerde van planeet tot dwergplaneet.
  • Dr. Dimitar Sasselov,ย die planeten in het licht van de vondst aan exoplaneten bekeek.

Hier de video van het debat:

Volgens het IAU-besluit van 24 augustus 2006 [1]Dat besluit wordt door natuurkundige en blogger Lubos Motl de Vierde Defenestratie van Praag genoemd, het woord komt uit het Latijn en betekent iets of iemand uit het raam gooien,ย na deze drie … Lees verder is Pluto geen planeet omdat het niet voldoet aan de derde voorwaarde van de definitie van planeten:

Een planeet:

  1. bevindt zich in een baan rond eenย ster;
  2. heeft genoegย massaย om met zijn eigenย zwaartekrachtย de interne krachten van zijn eigen lichaam te overwinnen zodat daarmee eenย hydrostatisch evenwichtbewerkstelligd wordt (met andere woorden gedraagt zich als een vloeistof en is daardoor nagenoegย rond);
  3. heeft de omgeving van haar baan schoongeveegd van andere objecten.

Het publiek tijdens het Harvard-debat op 18 september was het duidelijk niet eens met dit argument: van exoplaneten is niet bekend of zij hun baan hebben schoongeveegd, mogen zij dat ook geen planeten worden genoemd? En over die benaming ‘dwergplaneten’: is een dwergplaneet niet gewoon een kleine planeet, net zoals een dwerghamster gewoon een kleine hamster is? Afijn, het debat eindigde met een stemming onder de aanwezigen en de meesten kozen voor de definitie van planeten die Sasselov hanteerde, namelijk dat planeten ‘de kleinste sferische opeenhoping van materie zijn, die zich rond sterren of restanten van sterren hebben gevormd.’ En laat Pluto nou voldoen aan deze materie – tsjonge wat een verrassing. Maar even voor de duidelijkheid: de vraag of een object planeet mag worden genoemd of niet wordt niet door de Universiteit van Harvard bepaald, maar door de IAU. En geloof mij nou dat die het niet kan maken om binnen tien jaar na het genomen besluit daar weer op terug te komen. Promotie van Pluto naar de eredivisie van de planeten betekent ook dat talloze andere objecten, zoals Eris, dat nog groter is dan Pluto รฉn een maan heeft, ook planeet moeten worden genoemd.

Het is niet zo gek dat het Pluto-debat in de Verenigde Staten wordt gevoerd. Al vanaf het moment dat de IAU het besluit in 2006 nam was er sterke weerstand tegen in de VS en dat heeft alles te maken met het feit dat Pluto de enige planeet was die ontdekt was door een Amerikaan, dat was Clyde Tombaugh in 1930. De hernieuwde discussie levert ook gelijk verwarring op. Gisteren kwam mijn oudste dochter naar mij toe en zei ‘zeg pap, is Pluto nou weer een planeet?’ Ik: ‘nee hoor, hoezo?’. Roos: ‘nou, dit zag ik op Facebook:’plutoTsja, dat krijg je er dan van. ๐Ÿ˜€ Bron: CfA + The Reference Frame.’,

Voetnoten

Voetnoten
1 Dat besluit wordt door natuurkundige en blogger Lubos Motl de Vierde Defenestratie van Praag genoemd, het woord komt uit het Latijn en betekent iets of iemand uit het raam gooien,ย na deze drie eerdere defenestraties:

Share

Comments

  1. Enceladus zegt

    Ik ben voor! En dan houden we op 13 maart 2015 (exact 85 jaar na de officiรƒยซle bekendmaking van de ontdekking van Pluto) een ‘Welcome back Pluto Party’. ๐Ÿ™‚

    groet,
    Gert (Enceladus)

    • Gert, besef je wel dat als Pluto weer een planeet wordt, dat je dan consequent moet zijn en andere objecten zoals Eris, Haumea, Ceres en Makemake ook planeten moet noemen? Dan heb je niet negen planeten, maar voor je het weet 50 planeten. ๐Ÿ˜€

      • Enceladus zegt

        Eerste reactie: One happy family! Hoe meer ‘zielen’, hoe meer vreugd!

        Tweede reactie: Wie zegt dat je consequent moet zijn?

        Derde reactie: Pluto kan ook om historische redenen weer tot planeet wordt verklaard. Ik zie wel een delegatie van Eris op mijn stoep verschijnen als men daar vindt dat hun hemellichaam eigenlijk meer rechten heeft.

        ๐Ÿ˜‰

        groet,
        Gert (Enceladus)

  2. De verwarring is eigenlijk al geboren op dezelfde dag als de ontdekking van Pluto. De kranten stonden er vol mee…..en de vermelding was dat Pluto nog wel eens groter dan Jupiter kon zijn. Door die stelling kreeg het direct het label “planeet”. Als toendertijd beter bekend was hoe groot Pluto eigenlijk was, had het misschien een ander label gekregen.

    De voornaamste reden om Pluto te degraderen is het vermoeden dat er zich nog tientallen soortgelijke objecten in die regio bevinden, nog te ontdekken. En men wil geen zonnestelsel met tientallen planeten. Uiteraard hebben ze wel moeite met het samenstellen van een definitie, die 8 planeten tot “planeet” maakt, en de overige kan degraderen tot dwergplanteen.

    Hier een page over Pluto en wat krantenknipsels uit die tijd; https://plutovian.wordpress.com/category/persons/percival-lowell/page/2/

    Daarbij komt dat zowel Mike brown als Neil DeGrasse Tyson claimen “pluto killer” te zijn en hebben er beiden ook een boek over geschreven. Niet de minste personen in astro-land. Alleen daarom geef ik een in ere herstelling van Pluto weinig kans ๐Ÿ™‚

    • Enceladus zegt

      Tja, de meest eenvoudige indeling zou waarschijnlijk zijn:
      – Rotsplaneten (4 stuks)
      – Gasplaneten (4 stuks)
      – IJsplaneten (teveel om op te noemen)

      Daarmee is Pluto dan de dichtsbijzijnde IJsplaneet. En niemand zal het je kwalijk nemen als je niet alle IJsplaneten bij naam en in de juiste volgorde kent.

      groet,
      Gert (Enceladus)

      • En in welke groep plaats jij Ceres dan? ๐Ÿ˜•

        De “meest eenvoudige indeling” is:
        A) alles wat groot genoeg is om rond te worden, is een planeet.
        B) wat niet groot genoeg is; wat de vorm van een aardappel heeft, is geen planeet, maar een rotsblok.

        Groet, Paul

        • Tja,, en wanneer is rond, ROND?
          Kom zojuist terug van een ritje door de Ardennen,
          en dan moet ik constateren dat de Aarde nu niet direct rond is,
          in de letterlijkste zin des woords dan ๐Ÿ™‚

          • En dat meldt je na een ritje door/vanaf de Ardennen?

            Hmmm… kijk eens op een globe, en vertel me daarna dat je recht van spreken hebt.
            ๐Ÿ˜€ ๐Ÿ˜€

            In verhouding is de aarde ( met Himalaya ) gladder dan de eerste de beste sinaasappel.
            Ja, dan is rond, ROND!

            Groet, Paul ๐Ÿ˜‰

        • Enceladus zegt

          “En in welke groep plaats jij Ceres dan?”

          In de groep interplanetaire lastpakken! ๐Ÿ˜‰

          groet,
          Gert (Enceladus)

          • Maar onder die groep valt Neptunus dan toch ook ?
            Deze als planeet te boekstaande lastpak, heeft niet eens met een korrel als Pluto afgerekend… ๐Ÿ˜€

            Groet, Paul

  3. Pluto gewiekied:
    dichtheid 2,1 , niet louter ijs dus.

    afbeelding met baanvergelijking met Neptunes,
    gesuggereerd wordt elliptische omloop om de zon.
    volgens mij is het echter Exentriek en gewoon en normaal rond. HTK-meting.

  4. Folkert zegt

    What’s in a name?
    Pluto blijft Pluto

    • Enceladus zegt

      Volgens mij is Pluto nog steeds behoorlijk populair. Walt Disney zal daar vast iets mee te maken hebben… ๐Ÿ˜‰

      Hoe het komt, weet ik niet, maar na Mars, Jupiter en Saturnus staat Pluto mij toch echt als een van de favorieten te boek. En de Maan, Europa en Enceladus natuurlijk ook. Uranus en Neptunes vind ik nietszeggende gasgiganten. Sorry jongens…

      groet,
      Gert (What’s in a nickname? Enceladus!)

Laat een antwoord achter aan Paul Reactie annuleren

*