18 april 2024

Veranderlijke helderheid is voorbode van botsing tussen zwarte gaten

Credit: SANTIAGO LOMBEYDA, CENTER FOR DATA-DRIVEN DISCOVERY, CALTECH

De helderheidsvariaties van de quasar PG 1302-102 – de heldere kern van een miljarden lichtjaren ver sterrenstelsel – worden waarschijnlijk veroorzaakt door twee om elkaar wentelende superzware zwarte gaten. Tot die conclusie komen wetenschappers van een aantal Amerikaanse instituten, die het licht van de quasar hebben geanalyseerd.Het opvallende gedrag van de quasar is ontdekt bij een gerichte zoekactie met drie telescopen in de VS en Australië, die 500 miljoen objecten in de gaten houden. Daaronder bevinden zich 247.000 quasars, waarvan er twintig een regelmatig helderheidspatroon vertonen. De helderheid van PG 1302-102 vertoont een periode van ongeveer vijf jaar. Dit helderheidsgedrag laat zich het best verklaren als zich in de kern van het moederstelsel van PG 1302-102 niet één superzwaar zwart gat bevindt – zoals in de meeste sterrenstelsels – maar twéé. Zwarte gaten zelf zenden geen licht uit, maar ze kunnen wel materie uit de omgeving naar zich toe trekken. Hierdoor vormt zich een schijf van hete, fel stralende materie rond het zwarte gat. Een flink deel van deze materie wordt uiteindelijk niet opgeslokt, maar wordt in de vorm van twee bundels of jets, die loodrecht op de accretieschijf staan, terug de ruimte in geblazen. Het lijkt erop dat de onderlinge interacties tussen de twee zwarte gaten van PG 1302-102 ervoor zorgen dat hun jets niet steeds dezelfde kant op wijzen. Als deze interpretatie klopt, zijn de beide zwarte gaten nog maar enkele honderden lichtjaren van elkaar verwijderd. En dat betekent dat de langzaam naar elkaar toe spiraliserende kolossen ergens in de komende miljoen jaar met elkaar zullen samensmelten. Bron: Astronomie.nl.

Share

Comments

  1. En ineens waren we Djorgovski een paar dagen kwijt. Hij bleek naar een bijeenkomst te zijn van de American Astronomical Society om een presentatie te verzorgen over deze bevindingen 🙂

    Voor de liefhebbers hier het originele artikel en de wetenschappelijke publicatie;
    http://www.caltech.edu/news/unusual-light-signal-yields-clues-about-elusive-black-hole-merger-45188
    http://arxiv.org/abs/1501.01375

Laat een antwoord achter aan K.J. Reactie annuleren

*