29 maart 2024

XMM-Newton ziet kosmische kogel

Credit: ESA, XMM-NEWTON, MPE, G. CHON

Een sterrenstelsel op grote afstand boort zich met grote snelheid door een cluster van sterrenstelsels, zo blijkt uit waarnemingen die zijn verricht door de Europese XMM-Newton ruimtetelescoop. Het schouwspel vind zich plaats in de cluster Abell 4067, op een afstand van 1,4 miljard lichtjaar vanaf de aarde.

De ‘indringer’ heeft een snelheid van 1310 km/s en is een klein, compact sterrenstelsel met veel oude sterren en weinig gas. Aangezien het stelsel zich als een kogel door de cluster boort, voelt het een sterke tegendruk. Als gevolg hiervan wordt het stelsel beroofd van z’n buitenlagen en van het beetje stervormende gas dat nog over is.

Bron: National Geographic

Share

Comments

  1. Edgar Perotti zegt

    Ik denk net naar aanleiding heirvan dat het best logisch is dat het heelal uiteindelijk een big freeze zou kunnen doormaken.

    Als sterrenstelsels voor altijd een gravitationele invloed op elkaar zouden houden, dan moeten er uiteindelijk draaiende sterrenstelsel-stelsels ontstaan ;misschien dan wel met vooral zeer zware zwarte objecten, maargoed dat maakt niet uit. Hiermee stuiten we op een regressie probleem, waar houd dit proces immers op!

    Alleen het uitdijende vacuum kan dit wellicht stoppen. Van gravitationele invloed van sterrenstelsels op elkaar, zal op den duur geen sprake meer kunnen zijn. Dit is dan veel later ook het geval bij elementaire deeltjes onderling, en dan verliest alles zijn reele betekenis. Klaar voor iets nieuws :O

    • Dat zou best eens kunnen.

      Het eerste wat ik dacht is dat het misschien een incidenteel gebeuren is, vanwege;
      “De ‘indringer’ heeft een snelheid van 1310 km/s en is een klein, compact sterrenstelsel”

      Dat is ongeveer 2 x zo snel als de Melkweg (de getallen hierover lopen nogal uiteen maar goed). Die snelheid moet ergens vandaan komen. Als we in de ruimtevaart gravity-assist kunnen gebruiken om een boost te verkrijgen, en b.v. jupiter asteroiden en kometen met een slinger een versnelling kan geven….misschien is dit sterrenstelsel wel ooit om een andere geslingerd. Sterrenstelsel botsen vaak, misschien heeft deze bijna botsing(en) meegemaakt en daar de snelheid en richting aan te danken. Maar ja, ik ben ook geen cosmoloog 🙂

  2. Edgar, ik denk dat uit dit ene specifieke geval van een klein sterrenstelsel dat door een cluster van sterrenstelsels beweegt geen conclusies kunnen worden getrokken over het uiteindelijke lot van het heelal. Geen idee wat je bedoelt met het regressie probleem en hoe het uitdijende vacuüm ‘het’ zou kunnen stoppen.

  3. Edgar Perotti zegt

    Met ‘regressie’ bedoel ik de herhaling van het fenomeen dat objecten die elkaar aantrekken om elkaar heen gaan draaien en een nieuw object vormen. Deze nieuwe objecten kunnen op hun beurt ook weer elkaar aantrekken, gaan draaien en weer een nieuw object gaan vormen, steeds zwaarder en steeds groter.
    Ik heb het gevoel dat dit niet echt in de natuur het geval kan zijn. Je zou kunnen stellen dat net als oneindigheden (waarmee moeilijk gerekend kan worden) ook regressies niet in een beschrijving van de realiteit voor zouden moeten komen.

    • Maar dit fenomeen is toch niets nieuws, het gebeurt toch al continue in het heelal? Sterrenstelsels die elkaar gravitationeel beïnvloeden, de Melkweg in de Lokale Groep, de Lokale Groep in de Canes Venaticiwolk, de Canes Venaticiwolk in de Virgo supercluster, enzovoorts. Het heelal is opgebouwd uit clusters en superclusters vol met sterrenstelsels die elkaar in een gravitationele greep houden, met de donkere materie als onzichtbare ruggengraat, what’s new?

Laat een antwoord achter aan Arie Nouwen Reactie annuleren

*