28 maart 2024

Midzomernacht in het ISS

Credit: NASA

Boven de Poolcirkels kan je meemaken dat de zon de gehele dag zichtbaar is, dat de zon om 24.00 uur laag aan de horizon staat en vervolgens weer hoger aan de hemel klimt – de welbekende Midzomernacht. Het omgekeerde komt daar ook voor: een half jaar later blijft het de hele dag donker, omdat de zon niet boven de horizon komt. Phil Plait komt met een door Terry Virts gemaakt filmpje, waarin je de zon vanuit het internationale ruimtestation ISS ziet. Virts is astronaut in het ISS en hij heeft meer dan 24 uur gefilmd en dat vervolgens versneld weergegeven. Wat je ziet is dat vanuit het ISS de zon niet onder de horizon verdwijnt. Eh… het ISS draait in bijna 93 minuten – zeg anderhalf uur – één keer om de aarde, dus dan zou je toch verwachten dat je vanuit het ISS in één aardse dag 16 keer de zon ziet opkomen en ondergaan? Dat klopt, onder de video vind je de verklaring voor de door Virts gefilmde midzomernacht vanuit het ISS.

De verklaring voor deze baan van de zon in de video is gelegen in de baan van het ISS om de aarde. Die baan heeft een inclinatie ten opzichte van de evenaar van 51,65°. Meestal is de baan van het ISS en de stand van de aarde ten opzichte van de zon zodanig dat enkele keren per dag de aarde tussen het ISS en de zon in staat. Maar twee keer per jaar staat de baan van het ISS bijna loodrecht op de ecliptica, het vlak van de aardbaan om de zon en is vanuit het ISS de zon de gehele dag te zien, zoals je in de afbeelding hieronder kunt zien. De astronauten in het ISS spreken dan van een High Beta Angle,

Credit: NASA

Bij een Low Beta Angle is er juist sprake van dat het ISS zich veel in de schaduw van de aarde bevindt, zoals in de afbeelding hieronder te zien is.

Credit: NASA

Bron: Bad Astronomy.

Share

Comments

  1. Co van Driel zegt

    Ik heb het filmpje gezien, maar toch snap ik het niet helemaal. Betekent dit, dat het ISS rond de zomerzonnewende en de winterzonnewende wekenlang helemaal in het licht of helemaal in het donker is? Ik kan dat haast niet geloven. Het zal een aantal omwentelingen om de Aarde zo zijn, maar daarna zal het toch weer eventjes donker worden in het ISS, al is het maar enkele minuten.

    Ik weet wel, dat het bijvoorbeeld ten noorden van de Waddeneilanden rond 21 juni bijna niet meer donker wordt. Ik heb dat zelf eind juni 2010 meegemaakt toen ik een nachtje in de jeugdherberg van het Friese Grou overnachtte. Toen ging ik pas om een uur of 2 ´s nachts naar bed, maar het was nog steeds niet helemaal donker. In Zweden, Finland en Noorwegen wordt het dan helemaal niet meer donker.

    Ik ben ook erg gefascineerd van bijvoorbeeld Stonehenge en Chitzen Itza. Ik ben twee keer in Chitzen Itza geweest, maar ik geloof niet dat de zon op 21 juni en 22 december precies door een gaatje heenschijnt. Als je een klein beetje anders gaat staan dan is dat volgens mij niet zo, en dat geldt ook bij Stonehenge. Je kunt toch immers wegkruipen voor de zon?

    • Quote : “…maar toch snap ik het niet helemaal.”

      Bij een ‘normale’ zonsondergang “zakt” de Zon onder de horizon. De Aarde komt tussen de Zon en de waarnemer(bv mijn oog).

      ISS is een kunstmatige satelliet, die min of meer naar vrije keus, zijn rondjes rond de Aarde kan draaien.
      Als men besluit over de evenaar te vliegen, dan worden dag- en nacht-fase redelijk** afgewisseld.

      Maar als men besluit een baan te maken die over de Noord- en Zuidpool gaat, is het niet noodzakelijk om door de schaduw van de Aarde heen te gaan. De Zon blijft dan ( lang / langer ) vanaf ISS zichtbaar…

      Groet, Paul

      ** redelijk is niet 50/50. Zie onderste schets. 🙂

Speak Your Mind

*