28 maart 2024

Cassini vindt bewijs voor heetwaterbronnen op Saturnus’ maan Enceladus

Voorstelling van de maan Enceladus, waar door scheuren in de ijskorst waterdamp via geisers naar buiten spuit. Credits: NASA/JPL

We blijven vandaag even bij nieuws over oceanen bij manen in ons zonnestelsel – na het eerdere bericht over een oceaan op de maan Ganymedes. Met de Cassini verkenner heeft men bewijs gevonden voor het voorkomen van heetwaterbronnen op Enceladus, één van de manen van Saturnus. Het gaat om hydrothermale activiteit, die lijkt op de activiteit welke voorkomt bij heetwaterbronnen op de bodem van de Atlantische Oceaan. Er bestaan al lange tijd sterke aanwijzingen dat Enceladus een 10 km dikke oceaan onder z’n ijskorst heeft, zoals de waterdamp spuwende geisers die eerder door Cassini zijn ontdekt. Nu er ook geologische activiteit in de vorm van heetwaterbronnen zijn wordt de gedachte gevoed dat in de ondergrondse oceaan microbacterieel leven voorkomt. Het door Cassini gevonden bewijs voor de heetwaterbronnen zijn zeer kleine deeltjes die Cassini gevonden heeft met z’n cosmic dust analyzer (CDA) instrument, deeltjes die na analyse van de metingen vol siliciumdioxide blijken te zitten, op aarde het hoofdbestanddeel van zand en mineraal kwarts. De grootste deeltjes waren tussen 6 en 9 nanometer groot.

Credits: Southwest Research Institute

Men denkt dat de heetwaterbronnen zich bevinden op de bodem van de ondergrondse oceaan op Enceladus. Heet water dat vol zit met mineralen uit de rotsachtige kern van Enceladus stijgt op en komt dan in contact met kouder water. Als dat water minstens 90°C warm is kunnen de kleine korreldeeltjes ontstaan, die vervolgens via scheuren in de dertig km dikke ijskorst naar buiten gaan en dan via de geisers of ijsfonteinen naar buiten spuiten. De tocht van de deeltjes vanaf de bodem via de oceaan door het ijs – ca. 50 km bij elkaar – duurt naar schatting enkele maanden tot enkele jaren. Zou de tocht langer duren dan zouden de deeltjes groter moeten zijn, door aangroei van mineralen, maar dat is niet gemeten. Onderzoekers hebben overigens ook methaan gemeten in de gas- en ijsdeeltjes, die op een geiser in het zuidpoolgebied van Enceladus naar buiten zijn gekomen. De afbeelding hierboven laat een mogelijke bron van dat methaan zien, zo’n hydrothermale bron op de bodem van de oceaan. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*