29 maart 2024

ALMA fotografeert Einsteinring om ‘verborgen sterrenstelsel’

Credit: ALMA (NRAO/ESO/NAOJ); B. Saxton NRAO/AUI/NSF

We zijn ‘m al eens eerder tegengekomen, het sterrenstelsel genaamd SDP.81, twaalf miljard lichtjaar van de aarde, hier en hier in eerdere Astroblogs. SDP.81 is die oranje ring, een Einsteinring zoals sterrenkundigen het noemen. Albert Einstein was de eerste die voorstelde dat ze konden bestaan, de theoretische basis er voor legde hij precies honderd jaar geleden met z’n Algemene Relativiteitstheorie. Hoe zo’n ring ontstaat gaat als volgt: in het midden van de ring staat een voorgrondstelsel, eentje die je helemaal niet ziet, maar er wel is en z’n naam is er eentje om gauw te vergeten: SDSS J090311.57+003906.5. Dát voorgrondstelsel staat veel dichterbij dan SDP.81, ‘slechts’ vier miljard lichtjaar. Vanaf de aarde gezien staat SDP.81 precies achter SDSS J…. nog wat en dat voorgrondstelsel zorgt er met z’n massa voor dat de ruimte verbogen wordt, hetgeen er op haar beurt weer voor zorgt dat het licht van het achtergrondstelsel SDP.81 verbogen wordt tot een ring én versterkt in lichtkracht, net zoals telescooplenzen doen. vandaar dan men ook wel spreekt van een zwaartekrachts- of gravitatielens. Als zo’n lens helemaal rond is wordt gesproken van een Einsteinring. Dit exemplaar is prachtig in beeld gebracht dooor ALMA, de Atacama Large Millimetre/submillimetre Array op het Chajnantor plateau op 5000 meter hoogte in het noorden van Chili. Bron: New Scientist.

Share

Speak Your Mind

*