29 maart 2024

Raadsel van superhete sterren in sterrenclusters opgelost

De dichtbevolkte kern van Omega Centauri. Credit: HST/NASA

Astronomen hebben het raadsel opgelost van kleine, ongewoon hete sterren (tien keer heter dan de zon) in het centrum van dichtbevolkte sterrenclusters – de zogenaamde blauwe haaksterren. Deze sterren zijn slechts half zo zwaar als de zon, dus zouden ze helemaal niet zo heet moeten zijn. Om dit mysterie te ontrafelen, hebben astronomen gekeken naar de sterrencluster Omega Centauri, die bestaat uit zo’n tien miljoen sterren die ongelooflijk compact op elkaar zijn gestapeld [1]eigenlijk is Omega Centauri geen sterrencluster, met de overgebleven kern van een uiteen gescheurd dwergstelsel.

De resultaten suggereren dat de superhete sterren gigantisch snel ronddraaien. Hierdoor verlopen de fusieprocessen in een ander tempo, zodat de sterren een ander evolutionair pad bewandelen. De snelle rotatie kan als volgt verklaard worden: jonge sterren worden vaak omcirkelt door gas- en stofschijven, waaruit uiteindelijk planeten kunnen ontstaan. Magnetische interacties tussen de schijf en de ster, fungeren in feite als rem op de rotatie van de ster.

credit_Marco-Galliani_-INAF

In het belachelijk dichtbevolkte inwendige van zo’n sterrencluster is de kans groot dan nabije sterren de schijven verstoren en vernietigen. Zonder rem kunnen de sterren dan steeds sneller gaan ronddraaien. Na zo’n tien miljard jaar, als de sterren hun waterstofvoorraad verbruikt hebben, zal de fusie van helium op gang komen. Dit proces verloopt heel anders bij blauwe haaksterren die bij sterren met een normale rotatie, waardoor de kern met een hogere temperatuur zal “branden”.

Bron: Australian National University

Voetnoten

Voetnoten
1 eigenlijk is Omega Centauri geen sterrencluster, met de overgebleven kern van een uiteen gescheurd dwergstelsel
Share

Speak Your Mind

*