28 maart 2024

NASA’s ruimtetelescoop Kepler heeft ‘een grotere en oudere neef van de aarde’ ontdekt: Kepler-452b

Credits: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle.

De NASA heeft zojuist op een persconferentie bekend gemaakt dat sterrenkundigen met de Kepler ruimtetelescoop een ‘grotere en oudere neef van de aarde’ hebben ontdekt: de exoplaneet Kepler-452b, die draait om een op de zon lijkende ster van spectraalklasse G2, Kepler-452, 1400 lichtjaar van ons vandaan, in het sterrenbeeld Zwaan (Cygnus). Het is de planeet die tot nu toe het meest op onze eigen aarde lijkt, een “mijlpaal in de zoektocht naar een tweede Aarde”. Hij staat op 1,05 Astronomische Eenheid van z’n ster, iets meer dan de aarde van de zon (1 AE=149 miljoen km). De vermoedelijk uit rotsen bestaande Kepler-452b draait in 385 dagen om zijn ster, twintig dagen meer dan de aarde over een omloop doet.

Vergelijking tussen de aarde en Kepler 452b. Credits: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle.

Kepler-452b krijgt 10% meer energie van z’n ster dan de aarde van de zon ontvangt. Het is de eerste planeet van bijna de omvang van de aarde die zich in z’n leefbare zone om zijn centrale ster bevindt. Zijn diameter is 60% groter dan die van de aarde, zijn massa is vijf keer dat van de aarde en z’n leeftijd is zes miljard jaar, anderhalf miljard jaar ouder dan de aarde. De temperatuur op Kepler-452b moet vergelijkbaar met die op aarde zijn. Zoals nu bekend is het de enige planeet die om Kepler-452 draait. Hieronder een video over Kepler-452b.

Op de persconferentie waren vier wetenschappers aanwezig, die na afloop van de presentatie vragen van journalisten en vragen die via twitter waren gesteld (hashtag #askNASA) beantwoordden:

  • John Grunsfeld, associate administrator for NASA”s Science Mission Directorate in Washington
  • Jon Jenkins, Kepler data analysis lead at NASA”s Ames Research Center in Moffett Field, California
  • Jeff Coughlin, Kepler research scientist at SETI Institute in Mountain View, California
  • Didier Queloz, professor of astrophysics at Cambridge University, United Kingdom

Hieronder een afbeelding waarin de vergelijking wordt gemaakt tussen het zonnestelsel en de systemen rondom Kepler-186 (waar eerder de op de aarde lijkende exopleneet Kepler-186f werd ontdekt) en Kepler-452 – in het groen zijn de leefbare zones (‘goldilock zones‘) aangegeven.

Credits: NASA/JPL-Caltech/R.Hurt.

Met Kepler-452b komt het totaal aantal door Kepler ontdekte exoplaneten dat bevestigd is op 1030. Met de € 550 miljoen kostende Kepler telescoop, die in 2009 werd gelanceerd, heeft men jarenlang naar 156.543 sterren gekeken in een stukje hemel in de richting van de sterrenbeelden Lier en Zwaan, waarbij Kepler de lichtkracht van de sterren in de gaten hield (zie de afbeelding hieronder, waarop in geel het gebied in onze Melkweg te zien is dat door Kepler continue bekeken werd). Als er gezien vanaf de aarde een planeet voor de ster langs schoof dan was dat zichtbaar als een klein dipje in de lichtcurve – de zogeheten transitiemethode.

In 2013 kwam Kepler in de problemen door het uitvallen van twee van de vier gyroscopen, speciale reactiewielen die gebruikt worden om de ruimtesonde heel precies te richten op een bepaald deel van de sterrenhemel. Ruim een jaar geleden begon Kepler aan z’n tweede missie, de K2 missie. Bron: NASA.

[Update 18.40 uur] Kepler-452b maakt deel uit van een catalogus van twaalf met Kepler ontdekte exoplaneten, die vandaag gepubliceerd is en die allemaal kandidaten zijn die minder dan twee keer zo groot zijn als de aarde en bovendien binnen de zogeheten ‘leefbare zone’ om hun ster cirkelen. Van deze twaalf is alleen Kepler-452b bevestigd met andere instrumenten. Hieronder een artist impression van Kepler-452b, gemaakt door de Nederlandse illustrator Daniëlle Futselaar.

Artist impression van exoplaneet Kepler-452b. Credit: SETI Institute/Danielle Futselaar

Het nieuws over Kepler-452b is ‘big news’ – gossie, wat gek. Hier Teletekst:

Bron: SETI. [Update 19.35] Kepler-452b staat inmiddels ook op de website met alle planeten die liggen in een leefbare zone, de zone rondom de ster waar de temperatuur precies goed is om water vloeibaar te laten zijn. Daar komt deze afbeelding voor, waarin je in groen de leefbare zone van de ster Kepler-452 ziet en daarin op de juiste afstand (1,05 AE) de baan van Kepler-452b.

Bron: PHL.

Share

Comments

  1. Enceladus zegt

    Dat heb je weer razend snel voor mekaar, Arie. Mijn complimenten!
    Wat is nou het Hollandse tintje aan de ontdekking?

    Groet,
    Gert (Enceladus)

    • Dank je. De Nederlandse inbreng staat in de update die ik er zojuist heb ingezet. Op verzoek van het SETI-instituut, dat bij de ontdekking en bekendmaking betrokken was, heeft Daniëlle Futselaar een artist impression van Kepler-452b gemaakt. Ik kon de blog al een beetje prepareren omdat ik vanmiddag al via via hoorde dat het ging om Kepler-452 (hetgeen ik toen ook al via Twitter heb laten weten).

      • Enceladus zegt

        Aha, handel met voorkennis dus! Nou, voor deze ene keer zij het je vergeven. 😉

        groet,
        Gert (Enceladus)

        PS: Tevens complimenten aan Daniëlle!

  2. Monique zegt

    Ik was te laat voor de live uitzending, maar is er ook nog gesproken over een maan bij Kepler-452b?

    • Enceladus zegt

      Niet dat ik weet. Het waarnemen van een exomaan bij zo’n toch wel kleine exoplaneet zal bepaald geen sinecure zijn, denk ik.

      groet,
      Gert (Enceladus)

  3. Nee, voor zover men weet is er geen maan bij Kepler-452b. Maar dat er toch eentje te zien is op de artistieke impressie ervan komt door Daniëlle Futselaar, die de artistieke vrijheid heeft dat te doen. Ik heb haar dit gevraagd en dat is wat ze heeft aangegeven. Wellicht dat we in de toekomst nog exomanen ontdekken (vast bij exoplaneten die dichterbij staan dan Kepler-452b, die met 1400 lichtjaar afstand wel erg ver staat).

  4. Het nieuws van keplar 452 b heeft mij echt op hete kolen gezet, ik hoop echt dat onze keplar telescoop dit keer een schot in de roos heeft gemaakt.
    Cant wait to find the other earth 😊

  5. Dat is geen woord! Zo wonder om te ontdekken. Ik ben zo gek op hoe jullie zo bijzonder knap goed hebt gedaan. Ik , iedereen hopen het zelf mee te maken. Wat daar duidelijk meer is?!. Ik let het ook graag op. Dank je.

Laat een antwoord achter aan Enceladus Reactie annuleren

*