28 maart 2024

Organa krater op Pluto’s maan Charon blijkt veel ammoniak te bevatten

Charon’s Organa krater (in groen weergegeven). Credits: NASA/JHUAPL/SwRI

Sterrenkundigen hebben met behulp van het Ralph/LEISA instrument aan boord van de New Horizons ruimteverkenner op 14 juli j.l. tijdens de scheervlucht langs Pluto op diens grote maan Charon een unieke krater ontdekt: de jonge krater Organa, da’s z’n informele naam op dit moment, blijkt namelijk volgens de infraroodgegevens heel veel ammoniak te bevatten, de anorganische verbinding van stikstof en waterstof met de molecuulformule NH3. Je ziet de Organa krater hierboven in het groen – nee, da’s niet z’n echte kleur zeg ik er gelijk maar even bij. Met LEISA kan de absorptie door ammoniak worden gemeten bij een golflengte van 2,2 micrometer en die absorptie is in de foto hierboven – een ‘gewone’ foto gemaakt met de Long Range Reconnaissance Imager (LORRI) van de New Horizons – met groen weergegeven. Het vreemde is dat de ammoniak alleen bij Organa voorkomt, niet bij andere kraters, zoals de krater onderaan de foto, da’s de Skywalker krater, ook jong en honderd kilometer verderop. Dáár komt wel waterijs voor. Eh… over die namen: yep. ze hebben allemaal met Star Wars te maken.

Credits: NASA/JHUAPL/SwRI

Dus Organa bevat veel ammoniak, Skywalker in de buurt niet. Hoe kan dat? Is er dan een plaatselijke bron van ammoniak in de buurt? Tsja, wie weet is dat het geval. Organa ligt iets noordelijker op Charon en het ligt tegen diens roodgekleurde noordpool aan, een gebied dat Mordor wordt genoemd – nee, da’s niet van Star Wars, da’s weer Lord of the Rings. En Mordor is weer rood van tint omdat daar tholinen zijn, complexe moleculen die ontstaan als simpele moleculen zoals ethaan, methaan en…. jawel ammoniak afbreken onder invloed van ultraviolet licht van de zon en vervolgens herschikken tot complexe moleculen. Omdat tholines koolstof bevatten worden ze ook wel organische moleculen genoemd en dat maakt dit verhaal weer erg interessant. Een idee is dat er onder de grond bij Organa ammoniak zit, een spulletje dat op een ijskoude wereld zoals Charon perfect als antivries kan dienen, maar het zou ook kunnen dat het object dat door z’n inslag de krater veroorzaakte het ammoniak meebracht. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*