29 maart 2024

Meer inzichten verkregen in het ontstaan van “blauwe treuzelaars”

Credit: NASA/ESA, A. Feild (STScI)

Astronomen hebben nieuwe inzichten verkregen in het ontstaan van zogenaamde “blauwe treuzelaars” – sterren die veel heter en blauwer zijn dan ze zouden moeten zijn, gezien hun hoge leeftijd. Dit soort sterren evolueren zich helemaal niet zoals door modellen voorspeld wordt. Maar waar worden blauwe treuzelaars door veroorzaakt? Volgens een populaire theorie zijn ze het gevolg van het samensmelten van twee sterren. Het resultaat is dan een enkele ster met een hogere massa, die dankzij de verse aanvoer van nieuwe brandstof weer helemaal jong en blauw wordt. Nu blijkt uit recent onderzoek dat veel blauwe treuzelaars op een wat andere manier ontstaan: massa-overdracht. Stel, je hebt twee sterren, waarvan de meest massieve het snelst zal evolueren. Uiteindelijk wordt de massieve ster een rode reus, terwijl de begeleider nog in de hoofdreeks zit (sterren in de hoofdreeks fuseren waterstof tot helium in de kern, terwijl rode reuzen dat in een schil rondom de kern doen). Doordat rode reuzen ontzettend uitdijen, worden de buitenlagen zeer ijl. Bovendien daalt de oppervlaktezwaartekracht dusdanig, dat de buitenlagen zeer gemakkelijk “gestolen” kunnen worden. De begeleidende ster zal dit materiaal gaan overhevelen en zelf in massa toenemen. Uiteindelijk is de rode reus helemaal opgeslokt door de begeleider – het enige wat overblijft is een witte dwerg. De kleptomane begeleider zal dan een blauwe treuzelaar worden – zijn eigen rode reuzenstadium wordt voor enige tijd uitgesteld.

Bron: University of Texas

Share

Speak Your Mind

*