16 april 2024

De voorspelde vijfde supernova van Refsdal is verschenen!

Credit: P. L. Kelly (UC Berkeley) et al.

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Hubble ruimtetelescoop in de op vier miljard lichtjaar afstand staande cluster van sterrenstelsels MACS J1149.6+2223 een supernova ontdekt, eentje die ze op basis van eerdere verschijningen van deze supernova voorspeld hadden. De supernova, SN Refsdal geheten, was in november 2014 al te zien geweest als viervoudige supernova – S1 t/m S4 in de afbeelding hierboven. De supernova zelf stond veel verder van de aarde dan de cluster, maar liefst negen miljard lichtjaar, dus bijna het dubbele van dat van de cluster. Dat men ‘m met Hubble kon zien was te danken aan een effect dat honderd jaar geleden door Albert Einstein werd voorspeld, namelijk dat zware objecten de ruimte kunnen krommen en dat daardoor licht kan afbuigen, zoals je kunt zien in de afbeelding hieronder.

De zwaartekrachtslens van Abell 383

Credit: NASA

Dankzij de zwaartekrachtslens van de cluster kon men SN Refsdal zien. Nou is zo’n cluster als MACS J1149+2223 een groot object, dat zich in drie dimensies uitstrekt en dat daarom het licht van SN Refsdal niet in één keer verbuigt. Modellen van de cluster laten zien dat dezelfde supernova in 1995 ook te zien moet zijn geweest (onopgemerkt gebleven overigens), in het gebied weergegeven met de bovenste rode cirkel, en de voorspelling was dat de supernova wederom zou verschijnen, eind 2015 of begin 2016, ergens in de middelste cirkel (zie afbeelding hieronder).

Credit: NASA

Op 10 december werd het voorspelde vijfde beeldje van de supernova ontdekt, in infrarood met Hubble’s WFC-3 camera. Bovenaan de foto, waarop de voorspelde supernova te zien is. Bron: Astronomers Telegram.

Share

Speak Your Mind

*