29 maart 2024

Waarom zijn sommige spiraalstelsels “klonterig”?

De meeste hedendaagse spiraalstelsels (links) hebben een egaal patroon, met kleine stervormingsgebieden. Sommige stelsels (rechts) zijn echter klonterig, met veel grotere stervormingsgebieden. Credit: Dr Danail Obreschkow, ICRAR. Image uses data from the Hubble Space Telescope.

Hoewel spiraalstelsels vandaag de dag meestal vrij egaal zijn, zijn hun soortgenoten in het vroege universum veel “klonteriger”, met flinke concentraties van gas en stof. In de klonterige spiraalstelsels is de stervorming ook veel hoger dan bij de egale variant. Waar in spiraalstelsels zoals de Melkweg zo’n één ster per jaar geboren wordt (eigenlijk één zonnemassa aan sterren), is dat bij klonterige spiraalstelsels zo’n één ster per week! Ook in het “lokale” universum komen nog steeds klonterige spiraalstelsels voor, hoewel ze zeldzaam zijn geworden. Maar waarom zijn die stelsels niet egaal geworden, zoals de Melkweg? Astronomen waren van mening dat dit soort stelsels simpelweg meer gas (en dus grotere “klonters”) bevatten. Dat blijkt uit recent onderzoek helemaal niet te kloppen: klonterige stelsels roteren veel langzamer dan normale spiraalstelsels (zo’n drie keer trager). Dit blijkt de klonterige structuur te veroorzaken: de stelsels bevatten nauwelijks meer gas dan egale spiraalstelsels zoals de Melkweg.Het volledige vak-artikel kan hier ingezien worden. Bron: International Centre for Radio Astronomy Research.

Share

Speak Your Mind

*