29 maart 2024

Heeft een donker sterrenstelsel de Melkweg doen rimpelen?

Simulatie van de distributie van gas (links) en sterren (rechts) in de Melkweg na de passage van het donkere sterrenstelsel. Credit: Sukanya Chakrabarti, Rochester Institute of Technology.

Een drietal pulserende sterren in de buitendelen van ons melkwegstelsel bewegen met grote snelheid van ons vandaan. Astronomen vermoeden dat deze sterren deel uitmaken van een zogenaamd donker sterrenstelsel: een sterrenstelsel dat vrijwel geheel uit donkere materie bestaat en slechts weinig sterren bevat. Dat een dergelijk sterrenstelsel zich in de galactisch halo zou moeten bevinden, werd duidelijk bij de ontdekking van rimpels in de buitenschijf van de Melkweg (eerder dit jaar).Nu heeft men drie zogenaamde Cepheïden bestudeerd, die op een afstand van 300.000 lichtjaar staan. Het blijkt dat deze van ons vandaan bewegen met een snelheid van 720.000 kilometer per uur – veel sneller dan de snelheid van sterren in de galactische schijf, die gemiddels ‘slechts’ 20.000 km/u bedraagt. Dat betekent dat de Cepheïden in kwestie zeker niet tot ons melkwegstelsel behoren. Omdat de drie sterren vrijwel precies dezelfde snelheid hebben en in precies dezelfde richting bewegen, lijken ze ‘bij elkaar’ te horen. Omdat verder niets te zien is in die richting, lijkt het om een donker sterrenstelsel te gaan. Dit sterrenstelsel zou miljoenen jaren geleden langs de Melkweg gevlogen hebben en hierbij de rimpels veroorzaakt die tegenwoordig zichtbaar zijn in de buitenschijf van de Melkweg. Aan de hand hiervan hebben de sterrenkundigen ook de massa van het donkere stelsel berekend. Overigens zijn de sterren in kwestie slechts 100 miljoen jaar oud – dat is vrij jong naar stellaire maatstaven. Dat betekent dat de halo van de Melkweg, die geacht wordt uit oude sterren te bestaan, wellicht een hele populatie jonge Cepheïden zou kunnen bevatten. We hebben er simpelweg nog nauwelijks naar gezocht – dat zou wel moeten, want potentiële jonge sterren in de halo kunnen ons veel vertellen over de structuur en evolutie van ons sterrenstelsel. Bron: Rochester Institute of Technology.

Share

Speak Your Mind

*