28 maart 2024

Eenzame planeet blijkt tóch een moederster te hebben

Artistieke impressie van de planeet (of is het een sub-bruine dwerg?), met op de achtergrond de zwakke moederster. Credit:  University of Hertfordshire / Neil James Cook.

Een eenzame planeet die helemaal alleen door de ruimte lijkt te zwerven, heeft tóch een moederster, zo blijkt uit recent onderzoek. Helaas is de moeder niet erg met haar kroost begaan: ze staat namelijk héél ver weg. De planeet in kwestie weegt zo’n 11 Jupitermassa’s en doet bijna een miljoen jaar over één rondje rondom de moederster (die door het leven gaat TYC 9486-927-1). De onderlinge afstand tussen de twee objecten is 140 keer de afstand tussen de zon en Pluto! Vanaf de planeet gezien zal de moederster (een zwakke rode dwerg) weinig meer zijn dan een redelijk heldere ster aan de hemel. Met een onderlinge afstand van bijna 7000 AU is het zeer onwaarschijnlijk dat de planeet rondom de moederster ontstaan is via hetzelfde mechanisme waarbij het zonnestelsel is gevormd. Normaal gesproken groeien planeten vanuit roterende schijven van gas en stof rondom jonge sterren. In dit geval lijkt daar geen sprake van te zijn: de onderlinge afstand is hiervoor toch echt te groot.Het is waarschijnlijker dat beide objecten onafhankelijk van elkaar ontstaan zijn vanuit een instortende gaswolk – het is in dat geval juister om te spreken van een binair stelsel dan van een planetenstelsel. Via die redenering is de planeet (die door het leven gaat als 2MASS J2126-8140) eigenlijk een mislukte ster (een bruine dwerg). Overigens is de massa van de “planeet” minder dan de gebruikelijke limiet voor een bruine dwerg, zodat de term “sub-bruine dwerg” beter op z’n plaats is. Maar goed, of het nou een planeet is (in een extreem wijd planetenstelsel) of een sub-bruine dwerg (in een wijd binair stelsel), het object is in ieder geval slechts héél losjes met het primaire object/de moederster verbonden. Zó losjes, dat beide objecten vermoedelijk niet in een dichtbevolkte omgeving ontstaan zijn. Immers, een passerende ster zou die band gemakkelijk kunnen verbreken. Astronomen hebben ten slotte ook de leeftijd van het tweetal bepaald en die blijkt zo’n 10 tot 45 miljoen jaar te bedragen. Hiermee zijn het dus jonkies op het kosmische toneel. Bron: Australian National University.

Share

Comments

  1. Zou deze sub-bruine dwerg een sterren hopper kunnen zijn?

Speak Your Mind

*