NGC 1569, het dichtstbijzijnde voorbeeld van een starburst in een dwergstelsel. Credit: NASA / A. Aloisi (STScI/ESA) et al.
Sterrenstelsels liggen ingebed in een halo van donkere materie, althans volgens een theorie die Lambda Cold Dark Matter wordt genoemd – het huidige standaardmodel voor de evolutie van structuren in het universum. Binnen die halo bevinden zich meerdere kleine subhalo’s, die eveneens van donkere materie gemaakt zijn. Rondom grote sterrenstelsels zoals de Melkweg bevatten die subhalo’s voldoende gas om kleine satellietstelsels te vormen. Die satellieten kunnen miljarden jaren lang rondom het moederstelsel te draaien, alvorens opgeslokt te worden. Zodra dat zal gebeuren, kan een lokale starburst op gang komen in het moederstelsel – een enorme flits van stergeboortes, mede aangedreven door de zwaartekracht van de ‘indringer’ (die bovendien een flinke hoeveelheid gas kan bevatten, hetgeen ook bevorderlijk is voor de stervorming).Nu kunnen dwergstelsels ook buiten het bereik van grote sterrenstelsels ontstaan, vanuit hun eigen halo. Ook die wordt weer omgeven door kleinere subhalo’s, maar die zijn te klein om sterren te vormen en zijn dus zogenaamde donkere sterrenstelsels. Uit onderzoek is gebleken dat als zo’n donker mini-stelsel zal botsen met zijn moeder-dwergstelsel, dit eveneens kan resulteren in een starburst. Dat betekent dat starbursts bij dwergstelsels vaker moeten voorkomen dan verwacht en dat is exact wat met telescopen is waargenomen.Verder blijkt dat bij zo’n samensmelting de structuur van het dwergstelsel kan veranderen – van een schijfstelsel naar een meer elliptische vorm. Dit zie je ook bij botsingen tussen grotere sterrenstelsels. Dit mechanisme vormt een verklaring voor het ontstaan van geïsoleerde elliptische dwergstelsels, hetgeen decennia lang een enigma is geweest. Het volledige onderzoek kan hier nagelezen worden. Bron: University of California, Riverside.
Speak Your Mind