28 maart 2024

Hubble ruimtetelescoop ontdekt ‘monstersterren’ in Grote Magelhaense Wolk

R136 waargenomen met de WFC3. Credit: ESA/Hubble, NASA, K.A. Bostroem (STScI/UC Davis),

Gebruikmakend van de ESA/NASA Hubble ruimtetelescoop (HST) hebben sterrenkundigen in de open sterrenhoop R136 negen sterren ontdekt met elk een massa van meer dan honderd zonsmassa. Met die ontdekking blijkt R136 [1]een zeer compacte sterrencluster in het centrum van de supersterrencluster NGC 2070, die zich in de toekomst wellicht zal ontwikkelen tot bolhoop de grootste opeenhoping van ‘monstersterren’ in de Melkweg te bevatten. Hubble heeft twee instrumenten waarmee R136 werd bekeken, de Wide Field Camera 3 (WFC3) en de Space Telescope Imaging Spectrograph (STIS) en met beiden wist men de sterren in ultraviolet licht in een ongeëvenaarde resolutie waar te nemen. R136 ligt in de Tarantulanevel en die maakt weer deel uit van de Grote Magelhaense Wolk, een begeleidend dwergstelsel van de Melkweg, 170.000 lichtjaar van ons vandaan. In de cluster waren eerder al zware sterren gezien, die hun meeste energie uitstralen in het energierijke UV-gedeelte van het elektromagnetische spectrum. Voorbeeld van zo’n eerder waargenomen monsterster: R136a1, die 265 zonsmassa zwaar is – nog steeds de recordhouder qua massa.

Een ‘pseudo-afbeelding’ van de open sterrenhoop R136 (Credit: ESA/Hubble, NASA, K.A. Bostroem (STScI/UC Davis).

Naast de negen zwaargewichten van meer dan honderd zonsmassa werden ook sterren gevonden in R136, die ieder meer dan 50 zonsmassa wegen. De negen zwaargewichten hebben samen een lichtsterkte die 30 miljoen keer zo groot is als die van de zon. De sterrenkundigen konden vaststellen dat de monstererren naast licht ook enorm veel materie uitstoten: maandelijks wordt ongeveer een aardmassa aan deeltjes met snelheden tot 3000 kilometer per seconde de ruimte in geblazen. Deze hevige ‘sterrenwind’ zorgt ervoor dat de sterren in de loop van hun (korte) bestaan veel massa kwijtraken. Vraag is hoe dit soort sterren überhaupt kunnen ontstaan. Wellicht door het samengaan van kleinere sterren, maar dat is nog helemaal niet zeker. Hier het vakartikel over de waarneming met Hubble aan R136. Bron: Hubble.

Voetnoten

Voetnoten
1 een zeer compacte sterrencluster in het centrum van de supersterrencluster NGC 2070, die zich in de toekomst wellicht zal ontwikkelen tot bolhoop
Share

Speak Your Mind

*