28 maart 2024

De LISA Pathfinder doet ’t meer dan uitstekend

Credit: ESA–C.Carreau

De Europese LISA Pathfinder – op 3 december vorig jaar vanaf de Europese lanceerbasis Kourou in Frans-Guyana met een Vega raket gelanceerd – blijkt alle verwachtingen te overtreffen. De sonde zit vol met technologie die bedoeld is om te testen of het mogelijk is in de ruimte zwaartekrachtsgolven te ontdekken. Tot februari dit jaar waren die golven nog hypothetisch, maar door de op 11 februari bekendgemaakte ontdekking ervan met de LIGO detector in de VS weten we dat ze echt bestaan, rimpels in de ruimte die ontstaan door extreme gebeurtenissen zoals botsende zwarte gaten. In de LISA Pathfinder, die zich op anderhalf miljoen km afstand van de aarde bevindt in Lagrangepunt L1, bevinden zich twee kleine kubussen van goud en platina, 38 cm van elkaar verwijderd, die in een perfecte toestand van vrije val zijn en die door laserstralen met elkaar in verbinding staan.

De gepubliceerde resultaten van de LISA Pathfinder. Credit: Spacecraft: ESA/ATG medialab; data: ESA/LISA Pathfinder Collaboration

Uit het vandaag in Physical Review Letters gepubliceerde artikel Sub-femto-gg Free Fall for Space-Based Gravitational Wave Observatories: LISA Pathfinder Results blijken de elk twee kg zware kubussen zich in een bijna perfecte vrije val te bevinden. De twee testmassa’s staan vrijwel stil ten opzichte van elkaar met een relatieve versnelling van minder dan tien miljoenste van een miljardste van de zwaartekracht van de aarde. Deze meetnauwkeurigheid is ruim honderd maal beter dan wat nodig is voor de toekomstige eLISA (evolved Laser Interferometer Space Antenna) missie, de Europese missie die in de ruimte zwaartekrachtsgolven moet gaan ontdekken. De zwaartekrachtsgolven die LIGO heeft ontdekt waren afkomstig van de botsing van twee zwarte gaten van ongeveer dertig zonsmassa r stuk, de frequentie van die golven was 100 Hz. eLISA moet in staat zijn ook zwaartekrachtsgolven van botsingen van superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels ontdekken, met lagere frequenties van 0,1 mHz tot 1 Hz. Hieronder een video over hoe de LISA Pathfinder precies werkt.

Hier voor de geïnteresseerden nog een Q&A sessie die vandaag op Reddit over de resultaten van de LISA Pathfinder is gegeven. Bron: ESA.

Share

Comments

  1. Folkert zegt

    Zwaartekracht golven ontstaan toch niet alleen bij botsende zwarte gaten! Alleen zijn ze in die situatie krachtig genoeg om, door ons, met de huidige apparatuur, gemeten te kunnen worden.
    Elke beweging(versnelling) van een massa binnen de ruimte-tijd zal ze creeren
    .

Speak Your Mind

*