28 maart 2024

Spitzer en WISE zien een eenzame, merkwaardige, jonge ster, CX330

Impressie van de jonge ster CX330, omgeven door een donutachtige stofwolk. Credit: NASA/JPL-Caltech

Het was de röntgensatelliet Chandra van de NASA die ‘m in 2009 als eerste opmerkte, toen ‘ie ‘m als een bron van röntgenstraling detecteerde: het object genaamd CX330. Nu blijkt door onderzoek in infraroodlicht met de Spitzer en WISE satellieten, eveneens van de NASA, dat het gaat om zeer jonge ster van nog geen miljoen jaar oud, omgeven door een warme, donutachtige stofwolk, die infraroodlicht uitzendt. Zo’n jonge ster is op zich niet bijzonder, maar wat CX330 wel bijzonder maakt is dat ‘ie ver weg ligt van andere stervormingsgebieden. Normaal gesproken ontstaan sterren in groepen in grote interstellaire gas- en stofwolken, zoals de Orionnevel, en dan voeden ze zich met het daar aanwezige gas- en stof. Maar CX330 is geheel geïsoleerd, meer dan duizend lichtjaar verwijderd van de dichtstbijzijnde stellaire kraamkamer.

De WISE satelliet van de NASA. Credit: NASA/JPL-Caltech

Sinds 2009 is CX330 ook flink aan het veranderen, want hij blijkt al honderden keren helderder te zijn geworden en af en toe schiet ‘ie ook flinke, energierijke straalstromen de ruimte in, die dan in botsing komen met het omringende gas en stof. Het komt voor dat sterren soms wegschieten uit zo’n interstellaire kraamkamer, maar dat lijkt bij CX330 niet het geval, omdat ‘ie nog omringd is door de stofwolk, waaruit hij zich nog steeds voedt. Bij zo’n gekatapulteerde ster zou die stofwolk er niet zijn. Een mogelijkheid zou kunnen zijn dat CX330 een zeer kort stadium uit het leven van een ster laat zien, die we nog niet kennen en die ze wellicht allemaal meemaken. Wellicht dat in zijn geval de interstellaire gas- en stofwolk niet een groep sterren produceerde, maar slechts eentje, CX330. Ook zijn er wellicht wel andere, jonge sterren in de buurt van CX330, maar hebben we die nog niet gezien. Bron: NASA/JPL.

Share

Comments

  1. Misschien is het een buitenaards ruimteschip?
    Want hoe kan een eenzame babyster “energierijke straalstromen de ruimte in” schieten? Dan is ie gauw zijn massa kwijt.

    • Het is hoogst waarschijnlijk een ster-in-wording. Soms slokt het wat sneller materiaal op uit de omringende gaswolk. In dat geval is de jonge ster erg actief en straalt veel energie uit (de ster is ineens veel helderder) die de omringende gaswolk verhit. Er is dus geen sprake van “jets” waar we normaal gesproken aan denken, dus niet een compacte straal noord en zuid gericht. Met andere woorden, het plaatje van de artiest is bagger en de tekst van het bron-artikel minimaal “slechte woordkeuze”. Tijdens zo’n uitbarsting, het gevolg van het opnemen van materiaal uit zijn gasschijf, neemt het 0,01 zonmassa’s toe in massa. Het is dus aan het groeien en niet massa kwijt aan het raken. Verder heeft het object een massa van ongeveer onze Zon…beetje groot voor een ruimteschip

      Bron; de paper https://arxiv.org/pdf/1605.05321v1.pdf

      Ps; Zie die uitbarstingen als een dikke gloeilamp met dimmer, die je ineens feller laat branden. En zie de “jets” als zonnevlammen zoals we kennen van de Zon

      • SETI werkgroep Orion zegt

        De jets verwachte ik niet bij zo’n ster inderdaad, eerder bij een zwart gat. Maar X-ray bursts die je hier kan waarnemen op zo’n 5000 lichtjaar afstand eigenlijk ook niet…

  2. Een buitenaards ruimteschip dat ““energierijke straalstromen de ruimte in (schiet)” komt dan ook wel snel zonder brandstof te zitten, toch?

    • SETI werkgroep Orion zegt

      Zeer juist HC, ik hoopte dan ook dat de verklaring voor de waarneming niet helemaal klopt. En dat het hier om een onbegrepen voortstuwingstechniek gaat.

  3. Harry Keizer zegt

    Kan er een relatie zijn met de nog steeds niet verklaarde FRB’s?

  4. Wat zou zo al het resultaat kunnen zijn wanneer een oude en juist een heel jonge ster op elkaar botsen ? Heeft men hier enige kijk op ? Moet toch al zijn voorgekomen. Of kan dit maar heel uitzonderlijk gebeuren ?

Laat een antwoord achter aan SETI werkgroep Orion Reactie annuleren

*