28 maart 2024

Komende maandag een spectaculaire supermaan? Nou, dat valt wel mee


De volgers van astronomisch nieuws zullen het niet zijn ontgaan – komende maandag moét je naar buiten om de spectaculaire supermaan te zien! Dat zeggen althans NASA, Sky & Telescope en SPACE.com – allemaal gerenommeerde websites binnen de sterrenkundige wereld. Maar klopt het beeld van de supermaan wel? Is het echt zo’n spectaculair verschijnsel? Nou, dat valt wel mee. Het is vooral een hype, niets meer.

Het is waar dat bij een supermaan onze kosmische buur wat groter aan de hemel lijkt dan anders, maar het is helemaal geen zeldzaam verschijnsel. We hebben vier keer per jaar een supermaan, dus zo bijzonder is het niet!

Maar wat is een supermaan eigenlijk? Nou, de maan draait in 28 dagen rondom de aarde, maar die omloopbaan is géén volmaakte cirkel. In plaats daarvan is de omloopbaan van de maan een beetje elliptisch van vorm. Dat betekent dat de maan soms dichterbij staat dan anders. Als de maan zich op het punt van haar omloopbaan bevindt waarbij de afstand tot de aarde het kleinst is, dan spreken we van het perigeum.

Als het tijdens het perigeum toevallig ook volle maan is, dan spreken we van een supermaan. De maan is dan wat groter dan bij een normale volle maan, maar zoals gezegd: dat verschil is niet heel groot. Daarnaast hebben we meerdere keren per jaar zo’n supermaan, dus waarom maken alle websites en magazines daar iedere keer zo’n heisa van? Ik begrijp het niet.

Maar goed, toegegeven, komende supermaan is een beetje bijzonder. Komende maandag zal de volle maan de aarde naderen tot een afstand van 348.400 kilometer. De maan heeft sinds januari 1948 niet meer zo dichtbij gestaan, en dat zal ook niet meer gebeuren tot november 2034. Maar laat je kinderen gerust liggen ’s nachts en blijf zelf ook lekker liggen – het verschil met een normale supermaan is slechts ongeveer 100 kilometer en dat is op kosmische schaal veel te klein om tot een opvallend verschil te leiden. Ergo: bij deze supermaan is de maan slechts ietsjes groter dan bij een normale supermaan en dat verschil zie je echt niet.

Overigens zal ik het toejuichen hoor als mensen naar buiten gaan om foto’s te maken van de volle maan. Want iedere volle maan, supermaan of niet, is schitterend 🙂

Noot: Het begrip supermaan is trouwens helemaal geen astronomische term, maar is voor het eerst in 1979 gebruikt door de astroloog Richard Nolle. Astrologie is, zoals we allemaal weten, nonsens en kwakzalverij en heeft niets met astronomie (sterrenkunde) te maken!

Share

Comments

  1. Martin Schoenmaker zegt

    Kleine correctie voor de vijfde alinea: Komende maandag zal de *volle* maan de aarde naderen tot een afstand van 348.400 kilometer

    Het is door dit soort zinsneden dat media het oppakken als iets uitzonderlijks. In de alinea erboven schrijf je precies hoe het zit. De Maan komt namelijk niet dichterbij dan anders. Het is alleen dat de volle maangestalte samenvalt met het Perigeum.

    Misschien moeten we het weer perigee-syzygy gaan noemen! Levert ook meer punten op bij Scrabble (35 ipv 13) 😉

  2. Olaf van Kooten zegt

    Bedankt voor de correctie. Perigee-syzygy, schitterend woord natuurlijk, tenzij je het tien keer achter elkaar moet zeggen 😉

Speak Your Mind

*