28 maart 2024

Proxima Centauri hoort inderdaad bij Alpha Centauri

De heldere dubbelster Alpha Centauri en in de rode cirkel de zwakkere Proxima Centauri. Credit:P. Kervella (CNRS/U. of Chile/Observatoire de Paris/LESIA), ESO/Digitized Sky Survey 2, D. De Martin/M. Zamani

De rode dwergster Proxima Centauri, met een afstand van 4,25 lichtjaar na de zon de meest nabije ster van de aarde, blijkt inderdaad te horen bij de dubbelster Alpha Centauri. Van Alpha Centauri, de helderste ster van het zuidelijke sterrenbeeld Centaurus, weet men al eeuwen dat die eigenlijk dubbel is, Alpha Centauri A en B, die in 80 jaren om een gemeenschappelijk zwaartepunt draaien. Proxima Centauri is veel zwakker, die werd pas in 1915 met een telescoop ontdekt. Hij staat op een kwart lichtjaar afstand van Alpha Centauri A en B, die zelf op 4,37 lichtjaar afstand van ons staan. Men had wel het vermoeden dat Proxima Centauri gravitationeel gebonden is aan Alpha Centauri, maar zekerheid was er niet. Het kon ook zijn dat Proxima Centauri gewoon langs de dubbelster vliegt en niet gebonden is.

Een vergelijking van de grootte van zon, Alpha en proxima Centauri. CREDIT: WIKIPEDIA

Onderzoek met het HARPS-instrument van de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht van La Silla in Chili heeft nu laten zien dat Proxima Centauri inderdaad hoort bij Alpha Centauri, dat wil zeggen dat ‘ie gravitationeel gebonden is. Met HARPS kon men namelijk de beweging van Proxima Centauri ten opzichte van Alpha Centauri meten, een snelheid van 309 ± 55 meter per seconde. Dat is lager dan de ontsnappingssnelheid van Alpha Centauri, die bij ongeveer 545 ± 11 meter per seconde ligt. Proxima Centauri doet er ongeveer 550.000 (!) jaar over om één keer rondom Alpha Centauri te draaien. Hieronder een afbeelding waarop je ziet waar ‘ie staat op welk moment (waarden in jaren vanaf nu x 1000).

Credit: P. Kervella (CNRS/U. of Chile/Observatoire de Paris/LESIA), ESO/Digitized Sky Survey 2, D. De Martin/M. Zamani

Hier het vakartikel over de waarnemingen aan Proxima Centauri, te verschijnen in het tijdschrift Astronomy & Astrophysics. Eerder dit jaar werd overigens bekend dat er om Proxima Centauri een aardachtige planeet cirkelt, Proxima Centauri b. Die blijkt nu dus deel uit te maken van een drievoudig stersysteem. Bron: NCCR + Koberlein.

Share

Speak Your Mind

*