28 maart 2024

Explosie PS1-10adi – duizend keer krachtiger dan een supernova – wat was dat eigenlijk?

PS1-10adi. Credit: Pan-STARRS1 / Kankare et al.

Op 15 augustus 2010 werd met de PanSTARRS 1-telescoop [1]Panoramic Survey Telescope and Rapid Response
System 1.
op Hawaï in het kader van de 3pi Faint Galaxy Supernova Survey een uitbarsting in licht waargenomen in het sterrenstelsel genaamd SDSS J204244.74+153032.1 op 2,4 miljard lichtjaar afstand. Op basis van de afstand kon men berekenen dat PS1-10adi, zoals de explosie werd genoemd, gigantisch was. Met een lichtsterkte wel duizend keer krachtiger dan een gewone supernova-explosie kan het de meest krachtige explosie worden genoemd die ooit in het heelal is waargenomen. Naast de lichtsterkte was er nog een verschil tussen PS1-10adi en gewone supernovae. Nadat ze hun piek bereikt hebben doven supernovae langzaam uit en daar doen ze gemiddeld zo’n 200 dagen over. Maar PS1-10adi niet, die deed er maar liefst 1000 dagen over, bijna drie jaar, om uit te doven. Sinds de ontdekking ervan vragen de sterrenkundigen zich af wat zoiets kan hebben veroorzaakt. Er lijken twee opties mogelijk. Het was een extreem zware ster, van enkele honderden zonsmassa’s, die als supernova explodeerde, of het gaat om een lichtere ster die door de zeer krachtige getijdenkrachten in de omgeving van het superzware zwarte gat in het centrum van dat stelsel aan flarden is getrokken – zie de voorstelling daarvan hieronder.

credit: NASA / JPL-Caltech

Men denkt dat explosies zoals van PS1-10adi vaker voorkomen en dat ze een nieuwe klasse van kosmische explosies vormen. Vervolgonderzoek moet duidelijk maken welk van de twee opties de juiste is. Meer info in dit vakartikel:

E. Kankare et al. A population of highly energetic transient events in the centres of active galaxies. Nature Astronomy, published online November 13, 2017; doi: 10.1038/s41550-017-0290-2

Bron: Gizmodo.

Voetnoten

Voetnoten
1 Panoramic Survey Telescope and Rapid Response
System 1.
Share

Comments

  1. Is dat dan geen hypernova (of SLSN, superluminous supernova)? Of nog veel sterker dan dat? Een OGH (ontieglijk grote hypernova) of zo? 🙂
    En waar ergens zit de kilonova alweer? ’t Is wel eens verwarrend.

    • Ja ik ben het met je eens dat de superlatieven over elkaar heen buitelen en dat de ene recordhouder na de andere wordt gemeld en dat de naamgeving van de verschillende klassen een tikkeltje verwarrend is. Ik heb ooit een Astroblog geschreven over de verschillende soorten supernovae. Ik zal daar eens een update van plaatsen en dan ook de door jou genoemde categorieën een plekje geven. De kilonova zat overigens tussen de nova en de supernova in, een tussenmaatje dus.

Laat een antwoord achter aan HC Reactie annuleren

*