29 maart 2024

Uitbarsting van de Kilauea-vulkaan te Hawaï vastgelegd door ASTER

ASTER of het  Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer -instrument van NASA  toont recente uitbarstingen van de Kilauea-vulkaan op het eiland Hawaï.  De vulkaan Kilauea brak uit  op 3 mei 2018 en veroorzaakte meerdere  uitbarstingen die ontaardden in  scheuren langs de East Rift Zone.  De uitbarstingen

 

Vulkaan uitbarsting Hawaii ASTER credits; NASA

alsook  het hoge niveau van zwaveldioxidegas (SO2) zorgden voor evacuaties in het gebied, waaronder landhuizen in  het Leilani gebied nabij de stad Pahoa. De ASTER-afbeeldingen, die op 6 mei 2018 vrijgegeven zijn tonen verschillende aspecten van de uitbarsting. Een kleurencomposietfoto  toont vegetatie in rood en oude lavastromen in zwart en grijs. De meest oostelijke hotspots tonen de nieuw gevormde kloven en de lavastroom naar het noordwesten. De middelste vlekken zijn de Pu’u O’o-krater en de lava stroomt langs de hellingen naar het zuidoosten. Het meest westelijke gebied is het krater- en lavameer op de top van Kilauea. Het groenachtige gebied ten zuidwesten van Pu’u O’o is asafzetting vanwege de korte uitbarsting op vrijdag 4 mei.

Vulkaan zwaveldioxide pluim credits NASA

 

De tweede foto  laat zien dat de massale zwaveldioxidepluim wordt weergegeven in geel en geelgroen, geëxtraheerd uit de meerdere thermische banden van ASTER. Een kleinere, maar dikkere zwaveldioxide gaspluim kan worden gezien vanuit Kilauea. De passaatwinden blazen de pluimen naar het zuidwesten uit over de oceaan. De afbeeldingen beslaan een gebied van 57,8 bij 63 kilometer en bevinden zich op 19,3 graden Noord, 155,1 graden West.  Met zijn 14 spectrale banden van het zichtbare tot het thermische infrarode golflengtegebied en de hoge ruimtelijke resolutie van 15 tot 90 meter, beeldt ASTER de aarde af om het veranderende oppervlak van onze planeet in kaart te brengen en te observeren. ASTER is een van de vijf aardobservatie-instrumenten die op 18 december 1999 op de Terra  ruimtesonde werd gelanceerd. Het instrument is gebouwd door het Japanse Ministerie van Economie, Handel en Industrie. Een gezamenlijk VS / Japan wetenschapsteam is verantwoordelijk voor de validatie en kalibratie van het instrument en de dataproducten.

De brede spectrale dekking en hoge spectrale resolutie van ASTER biedt wetenschappers in tal van disciplines kritieke informatie voor het in kaart brengen van oppervlakten en het monitoren van dynamische omstandigheden en tijdelijke veranderingen. Voorbeeldtoepassingen zijn: monitoring van glaciale aangroei en terugtrekking; monitoring van potentieel actieve vulkanen; wetlands evaluatie; afbraak van koraalriffen. Het Amerikaanse wetenschapsteam bevindt zich in het Jet Propulsion Laboratory van NASA, Pasadena, Californië. De Terra-missie maakt deel uit van NASA’s Directoraat voor wetenschappelijke missies, Washington, D.C.

Achtergrond informatie van de vulkaan. De Kilauea vulkaan is  een jeugdige schildvulkaan (een vulkaan met vlakke hellingen) gelegen  op de zuidoostelijke flank van de grote  Mauna Loa schildvulkaan, en is de jongste vulkaan (over land) van de Hawaiiaanse hot spot en niet alleen de meest actieve vulkaan van Hawaï, maar momenteel  ook ’s werelds actieve vulkaan. De vulkaan is momenteel bijna continu actief, reeds sinds 1983 (op dit moment op de Pu’u ‘ O’o vent op de East rift zone). De uitbarstingen zijn stof voor de Hawaiiaanse Polynesische legendes en schriftelijke documentatie over haar activiteit dateren van halverwege de negentiende eeuw toen de vulkaan al zorgde voor geïnteresseerden in  vulkanologie hot spots.

Kilauea heeft een grote top caldera met een centrale krater, Halemaumau, en die is volgens de legendes het huis van de Vuurgodin Pele. Tot 1924 bevatte het een lava meer. Kilauea heeft frequente top en flank lava stroom uitbarstingen die zich langs twee verlengde rift zones voordoen, in zuidwestelijke en oostelijke richting. De 3 x 5 km wijde caldera ontstond in verschillende stadia ongeveer 1500 jaar geleden. Ongeveer 90% van het oppervlak van de basaltische schildvulkaan is gevormd door lavastromen jonger dan 1100 jaar; en 70% van het oppervlak van de vulkaan is jonger dan 600 jaar. De lange termijn uitbarsting van de East rift zone die begon in 1983 heeft  lavastromen geproduceerd die betrekking hebben op meer dan 100 vierkante kilometer, inmiddels bijna 200 huizen vernietigd en nieuwe kustlijn toegevoegd aan het eiland.

Bronnen; Astronomy.com en NASA/JPL

Voor meer info; https://www.volcanodiscovery.com/nl/kilauea.html

 

 

Share

Speak Your Mind

*