28 maart 2024

Curiosity vindt organische verbindingen in Marsbodem en seizoensgebonden methaanuitstoot

Organische verbindingen die op Mars zijn gevonden. Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center

De NASA heeft vandaag bekendgemaakt dat wetenschappers met de Marsrover Curiosity in drie miljard jaar oude sedimenten op Mars organische verbindingen hebben gevonden, moleculen van koolstof, zwavel en waterstof en mogelijk ook zuurstof, stikstof en andere elementen. De afgelopen vijf jaar heeft Curiosity op de bodem van de Gale krater op Mars, die ooit onder water stond, onderzoek gedaan, onder andere door te boren in de rotsen op Mars en het gruis te analyseren met het SAM instrument, en dit is één van de resultaten ervan. Ook blijkt dat men met Curiosity heeft kunnen meten dat er een seizoensgebonden uitstoot van methaan is, iets wat eerder al is gemeten, maar wat nu bevestigd is (zie afbeelding hieronder). Aan het einde van de Marszomer (er gaan drie Marsjaren in vijf aardse jaren) mat Curiosity, die sinds augustus 2012 op Mars rondrijdt, veel meer methaan dan in de winter. De onderzoekers denken dat temperatuurverschillen die fluctuaties veroorzaken. Mogelijk is er methaan opgeslagen onder het oppervlak, en wordt het daar vastgehouden door ijsachtige kristallen. Als de temperatuur omhoog gaat in de zomer komt het gas vrij.

De gemeten hoeveelheid methaan in de ijle atmosfeer van Mars. Credit: NASA/JPL-Caltech

Wat de bron van die methaanuitstoot is weet men nog niet, dat zou geologisch of biologisch kunnen zijn. Dezelfde vraag geldt voor die organische moleculen in de Marsbodem: dat zouden fragmenten van grotere organische moleculen kunnen zijn geweest en mogelijk ook van primitief leven dat op Mars bestond, maar dat hoeft niet de bron te zijn. Ze kunnen ook door andere chemische processen zijn ontstaan of door inslaande meteorieten en kometen op de planeet zijn terechtgekomen. Morgen verschijnen twee artikelen in het tijdschrift Science over de ontdekkingen met Curiosity op Mars, deze en deze. Met de Europese Trace Gas Orbiter, die nu in z’n definitieve baan om Mars draait, en met de nog te lanceren Europese ExoMars-rover en de Amerikaanse robotwagen Mars 2020 wil men verder gaan met het onderzoek van Curiosity en dan definitief bepalen of er leven op Mars is (geweest). Bron: NASA + NOS.

Share

Comments

  1. Obelix zegt

    Wat mij opvalt aan de metingen van Methaan(CH4) is dat de op een na hoogste meting gedaan is in de (eerste) winter. Als dat een foutmeting is geweest, waarom zijn de andere metingen dan wel goed ?
    – Nee, ik verwacht hier geen antwoord te krijgen, maar het geeft volgens mij wel aan dat de stelligheid waarmee nu geconcludeerd wordt dat er seizoensgebonden CH4-uitstoot is, helemaal niet zo zeker is.
    Zoveel meetpunten zie ik niet in de grafiek. Me dunkt dat we nog maar eens een Mars-jaar metingen-doen moeten afwachten. 🙂

    En als we het dan ook nog even hebben over de sterkte van dat signaal : in de kantlijn van ‘de grafiek’ zie ik staan dat de meeteenheid is van 0,1 – 0,7 ppb. Wat zijn die andere 999999999,3 (~miljard) deeltjes dan?
    Als de [CH4] (lees concentratie methaan) afhankelijk zou zijn van het seizoensgebonden smelten van water of kooldioxide waarom heeft men dan bv niet ook de [H2O] of [CO2] gemeten?

    Groet, Paul

    • Seizoensgebonden CH4-uitstoot is ook niet nieuw. Het is de zoveelste bevestiging van de afgelopen jaren. Het bijzondere aan methaan in een atmosfeer zoals die van Mars, is dat het niet stabiel is. Zonder aanvulling is het binnen een jaar verdwenen. Er is dus nieuwe aanwas en dat kan, zoals ook in dit artikel staat, vrijkomen uit ijs, een chemisch/geologisch, of biologisch proces zijn.

      Mike Brown werd ook niet wild van de methaanvondst. Volgens een “kladblok berekening” staat de hoeveelheid methaan in de atm van Mars gelijk aan de uitstoot van 10 gezonde grazende koeien, als ze Mars overleven uiteraard 🙂

  2. Obelix zegt

    In de NASA-bron voor dit artikel, quote : “Some of the molecules identified include thiophenes, benzene, toluene, and small carbon chains, such as propane or butene.”

    Of te wel : er zijn geïdentificeerd : Thiofeen(C4H4S), Benzeen(C6H6), Tolueen(C6H5-CH3) Propaan C3H8 en Buteen(C4H8). Men noemt ze ‘voor het gemak’ organische moleculen, wat in historische zin niet onjuist is, maar beter zou zijn om te spreken van koolstofchemie. Veel stoffen uit de koolstofchemie hebben dan ook niks met organismen of leven te maken.

    Benzeen en Tolueen [ Beiden voormalige delfstoffen uit Lekkerkerk 🙁 ] samen met Thiofeen zijn Aromaten.
    Wat wederom een misleidende chemische verzamelnaam is. Deze stoffen zijn zo giftig dat ze zeker niet in de parfum-industrie worden toegepast.
    Propaan en Buteen zouden best in campinggas brandertjes kunnen zitten, of in LPG. Het zijn in elk geval op Aarde aardolie producten.

    Toch nog knap dat men na 3 miljard jaar op een rotsplaneet nog sporen van deze stoffen weet te identificeren. En natuurlijk kunnen deze stoffen in de loop der eeuwen(letterlijk) wel veranderd zijn, van origine andere chemische verbindingen hebben gevormd. Maar in de vorm die ze nu hebben, zouden geen leven kunnen ondersteunen, eerder het tegen deel. 🙂

    Groet, Paul

    • Ben Dijkhuis zegt

      Je bedoelt koolstofverbindingen (vroeger noemde men dat ‘organische’ stoffen). Veel koolstofverbindingen uit fossiele bronnen (aardolie en steenkool), dus ook aromaten en andere koolwaterstoffen (methaan, propaan, buteen etc.) zijn producten van het leven dat ooit op aarde aanwezig was. Thiofeen behoort hier ook toe. Het zijn juist deze stoffen die in het gepubliceerde rijtje van NASA staan. Ik geloof in dit geval niet in toevalligheden.

      • Obelix zegt

        Men is er anders helemaal niet zo zeker van dat alle aardolie en aardgas wel van levende organismen afkomstig zijn. Wel schijnt het noodzakelijk te zijn, dat voor de omzetting van dode organische stof (plantenresten ed.) veel druk, temperatuur en tijd nodig is.

        Op de genoemde bron te Mars is slechts 1 van die drie factoren in ruime mate aanwezig geweest : tijd. Maar daar ik heb begrepen dat de korst van mars veel sneller tot rust is gekomen dan de nog steeds roerige aardkorst, ga ik er vanuit dat op die locatie geen kilometers dikke laag marspuin heeft gelegen. Zal het aan druk en ook temperatuur niet hebben ontbroken. 😕

        – – –
        Of je, als je geruime tijd een ‘aardoliebron’ nabij het oppervlak laat liggen, in een zuurstofloze (of -arme) omgeving, na analyse ook precies de stoffen ontdekt die men nu heeft ontdekt vraag ik me af. Maar misschien heeft men wel specifiek gezocht naar deze stoffen. Ik weet dat niet.

        Groet, Paul

Speak Your Mind

*