19 april 2024

BlackGEM-telescopen op de La Silla-sterrenwacht in Chili officieel geopend

Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op ESO’s sterrenwacht La Silla officieel de BlackGEM-array van telescopen geopend. BlackGEM bestaat uit drie optische telescopen die lichtflitsen gaan zoeken van samensmeltende zwarte gaten en neutronensterren. BlackGEM is … [Lees meer...]

Ontbrekende schakel gevonden: supernovae brengen zwarte gaten of neutronensterren voort

Astronomen hebben een direct verband gevonden tussen de explosieve dood van zware sterren en de vorming van de meest compacte en raadselachtige objecten in het heelal – zwarte gaten en neutronensterren. Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) en de New Technology Telescope (NTT) van de Europese … [Lees meer...]

Alle korte radiouitbarstingen (FRB’s) blijken periodiek te zijn

Korte radiouitbarstingen (Engels: Fast Radiobursts, FRB's) - zeer kortdurende radiopulsen waarbij in enkele milliseconde net zoveel energie vrikomt als de zon in drie dagen uitstoot - werden in 2007 voor het eerst ontdekt en sindsdien zijn er een stuk of vijftig van ontdekt. Er zijn enkele … [Lees meer...]

Nog meer aanwijzingen gevonden dat zware neutronensterren bestaan uit quark-materie

Afgezien van zwarte gaten zijn neutronensterren de meest compacte objecten in het heelal. Ze kunnen twee zonsmassa bevatten gepropt in een bol met een doorsnede van 25 km. Omdat alle materie in een neutronenster zo dicht op elkaar is geperst en alle deeltjes zich volgens de kwantumwetten op dezelfde … [Lees meer...]

Boekbespreking: De Onweerstaanbare Aantrekking van de Zwaartekracht, van Luciano Rezzolla

Boeken over zwaartekracht, daar zijn er al heel wat van verschenen. En deze maand kwam er nog eentje bij. Saai? Nee, zeker niet. Zwaartekracht is een hot topic. Zoals auteur Luciano Rezzolla zelf uitlegt, de titel van het boek gaat niet alleen over het feit dat alles wat massa heeft elkaar aantrekt, … [Lees meer...]

Een timelapse van 14 jaar gammabronnen aan de hemel waargenomen door Fermi

NASA's Fermi ruimtetelescoop werd in juni 2008 gelanceerd en sindsdien neemt 'ie het heelal waar in het gammagebied van het EM-spectrum, met name met z'n Large Area Telescope (LAT), waarmee fotonen met een energie tussen 20 MeV en 300 GeV kunnen worden waargenomen. Tussen augustus 2008 en augustus … [Lees meer...]

Aanwijzingen gevonden voor een nabije kilonova die 3,5 miljoen jaar geleden explodeerde

Door metingen te doen aan isotopen gevonden op de bodem van de oceaan zijn drie sterrenkundigen van de Universiteit van Trento in Italië er in geslaagd om aanwijzingen te vinden dat er 3,5 miljoen jaar geleden in de buurt van het zonnestelsel een kilonova moet hebben plaatsgevonden. Kilonovae zijn … [Lees meer...]

Chandra ziet ‘spinpulsars’ nabije sterren vernietigen in bolhoop Omega Centauri

Met NASA's Chandra röntgen-ruimtetelescoop hebben sterrenkundigen in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri een groep zogeheten spinpulsars (Engels: spider pulsars) waargenomen, pulsars die bezig zijn sterren in hun nabije omgeving te vernietigen. Net als de beruchte zwarte weduwespinnen, waarbij … [Lees meer...]

Derde catalogus van gammapulsars is verschenen met daarin bijna 300 nieuwe gammapulsars

Deze week is de publicatie bekendgemaakt van de 'Third Catalog of Gamma Ray Pulsars', een catalogus van bijna 300 nieuw ontdekte gammapulsars. Pulsars zijn zeer compacte extreem snel roterende objecten, pakweg een zonsmassa gestopt in een bolletje van zo'n 20 km doorsnede. We kennen pulsars al sinds … [Lees meer...]

Mogelijk heeft NANOGrav een signaal van de inflatie uit het vroege heelal opgevangen

In juni dit jaar werd bekendgemaakt dat sterrenkundigen aanwijzingen hadden gevonden voor de detectie van ultra-laagfrequente zwaartekrachtgolven, die waarschijnlijk afkomstig waren van paren van superzware zwarte gaten in het midden van samensmeltende sterrenstelsels, zwaartekrachtgolven die bij … [Lees meer...]