19 maart 2024

Het ‘parelsnoer’ van supernova 1987A kan verklaard worden door Crow instabiliteiten

Wie naar het restant van supernova SN 1987A kijkt ziet in het centrum een equatoriale ring met lichtpuntjes, een 'parelsnoer' van wolken heet plasma van waterstof (zie de foto hierboven). De supernova werd februari 1987 voor het eerst waargenomen en recent werd met de Webb ruimtetelescoop voor het … [Lees meer...]

Na 78 jaar zou nova T Coronae Borealis dit jaar weer kunnen opvlammen

Op 3.000 lichtjaar afstand van ons staat T Coronae Borealis, een stersysteem van een kleine compacte witte dwerg en vlak daarbij een grote rode reus, in het noordelijke sterrenbeeld Noorderkroon (Corona Borealis). Normaal gesproken is de schijnbare helderheid van het tweetal magnitude +10, d.w.z. … [Lees meer...]

Webb vindt aanwijzingen voor een neutronenster in het supernovarestant van SN1987A

Voor het eerst heeft men directe aanwijzingen gevonden dat zich in het midden van het restant van SN1987A, de supernova die in februari 1987 aan de hemel verscheen, een neutronenster bevindt. Op 23 februari 1987 zagen sterrenkundigen een supernova in de Grote Magelhaense Wolk verschijnen, een … [Lees meer...]

Ook type Ia supernovae zijn een bron van stof

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft ontdekt dat type Ia supernovae een belangrijke bron zijn van stof. We kennen stof op aarde, maar er zit ook in het heelal stof, kosmisch stof, groepjes moleculen die in korrels aan elkaar geklit zijn. Eerder was al bekend dat een ander type … [Lees meer...]

Het zwarte gat in de microquasar SS 433 werkt als een kosmische deeltjesversneller

Het object genaamd SS 433 in onze Melkweg staat al sinds de jaren zeventig in de belangstelling van sterrenkundigen. Eerst stond het bekend als een bron van röntgenstraling, gelegen in het centrum van het supernovarestant de Manatee-nevel (ook wel bekend als Westerhout 50, zie de afbeelding … [Lees meer...]

Ontbrekende schakel gevonden: supernovae brengen zwarte gaten of neutronensterren voort

Astronomen hebben een direct verband gevonden tussen de explosieve dood van zware sterren en de vorming van de meest compacte en raadselachtige objecten in het heelal – zwarte gaten en neutronensterren. Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) en de New Technology Telescope (NTT) van de Europese … [Lees meer...]

‘Groen monster’ was er al voordat Cassiopeia A ontplofte

Twee teams van sterrenkundigen hebben met behulp van twee ruimtetelescopen ontdekt dat het 'groene monster', de mysterieuze structuur in de resten van de ontplofte ster Cassiopeia A, er al geweest moest zijn voordat de ster ontplofte. Ze presenteerden hun bevindingen maandagmiddag 8 januari tijdens … [Lees meer...]

Vijf jaar DES-onderzoek aan supernovae wijst op mogelijke veranderende donkere energie

Deze week zijn de resultaten bekendgemaakt van de waarnemingen die in het kader van de Dark Energy Survey met de Dark Energy Camera (DEC) zijn gedaan aan bijna 1500 ver verwijderde supernovae en aan de hand daarvan heeft men kunnen bepalen met welke snelheid het heelal uitdijt. De waarnemingen … [Lees meer...]

30 Doradus B blijkt het restant te zijn van niet één, maar van twee supernovae

30 Doradus B (kortweg 30 Dor B) is een supernovarestant gelegen in de Grote Magelhaense Wolk, het kleine onregelmatige buurstelsel van de Melkweg, pakweg 160.000 lichtjaar van ons vandaan. Het ligt allemaal in het zuidelijke sterrenbeeld Goudvis (Dorado). Recent heeft een internationaal team van … [Lees meer...]

Webb heeft een supernova ontdekt in een gelensd sterrenstelsel – eerder deed Hubble hetzelfde… in hetzelfde stelsel

November dit jaar nam de Webb ruimtetelescoop MACS J0138.0-2155 waar, een enorm cluster van sterrenstelsels. Door de massa van al die sterrenstelsels bij elkaar - pakweg een biljard zonsmassa in totaal - wordt de ruimte om het cluster heen verbogen en dat zorgt er voor dat het licht van het … [Lees meer...]