19 maart 2024

De grootste kaart van actieve superzware zwarte gaten (lees: quasars) is verschenen

Sterrenkundigen hebben de allergrootste kaart gepubliceerd van actieve superzware zwarte gaten in het heelal. Die zwarte gaten vormen door hun activiteit Active Galactic Nuclei (AGN) en die kennen we beter onder de naam van quasars. De kaart telt maar liefst 1,3 miljoen (!) quasars en die reiken … [Lees meer...]

Maar liefst 662 superclusters geïdentificeerd, waaronder de grootste: de Einasto supercluster

Een internationaal team van sterrenkundigen van o.a. de Universiteit van Tartu (Estland) is er in geslaagd om maar liefst 662 superclusters in het heelal te identificeren, clusters van clusters van sterrenstelsels. Superclusters zijn de grootste structuren in het heelal, met gegroepeerde clusters … [Lees meer...]

Maar liefst 400.000 spiraalstelsels en 30.000 ringstelsels geïdentificeerd door burgerwetenschappers en door AI

In het kader van het "GALAXY CRUISE" project zijn burgerwetenschappers (Engels: citizen scientists) er in geslaagd om in gegevens verzameld met de Subaru telescoop op Hawaï maar liefst 400.000 spiraalstelsels en 30.000 zogeheten ringstelsels te identificeren. Daarbij werd ook gebruik gemaakt van AI, … [Lees meer...]

Astronomen stellen een ‘spiegeluniversum’ voor als mogelijke verklaring voor donkere materie

Een groep natuurkundigen heeft het idee opgeworpen dat een spiegeluniversum, een heelal dat naast ons eigen zichtbare heelal bestaat, donkere materie kan verklaren. Ze stellen dat er sporen van miljoenen 'spiegelsterren' uit dit universum te ontdekken zijn en mogelijk bevindt DM zich in dit … [Lees meer...]

Verklaring gevonden waarom het verre sterrenstelsel GN-z11 zoveel stikstof heeft

Waarnemingen met de Webb ruimtetelescoop hebben laten zien dat het ver verwijderde sterrenstelsel GN-z11, dat al 440 miljoen jaar na de oerknal bestond, veel stikstof bevat. Tijdens de oerknal zijn alleen lichte elementen ontstaan, merendeels waterstof en helium. Je zou daarom in sterrenstelsels … [Lees meer...]

Webb ziet veel lichtzwakke rode stipjes: baby-quasars in het vroege heelal

Met de Webb ruimtetelescoop heeft men vele kleine rode, lichtzwakke stipjes ontdekt. Dat blijken 'baby-quasars' te zijn, sterrenstelsels die een soort mini-variant zijn van de quasars, de sterrenstelsels met een superzwaar actief zwart gat in hun centrum. Jorryt Matthee (Institute of Science and … [Lees meer...]

Webb heeft een aanwijzing gevonden voor Populatie III sterren in het oersterrenstelsel GN-z11

Een team van sterrenkundigen onder leiding van Roberto Maiolino (University of Cambridge) heeft met de Webb ruimtetelescoop in de buurt van GN-z11 een halo van helium gevonden. Dat is een aanwijzing dat er mogelijk Populatie III sterren voorkomen. GZ-z11 is een sterrenstelsel dat al 430 miljoen jaar … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken het zwaarste duo van superzware zwarte gaten

Je hebt zwarte gaten in alle klassen van massa, van de lichtste stellaire zwarte gaten tot de allerzwaarste superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels. Maar naast de enkele zwarte gaten heb je ook paren of duo's van zwarte gaten, die om elkaar heen cirkelen en die uiteindelijk met … [Lees meer...]

Webb ontdekt dat het mogelijk dwergstelsels zijn die het heelal hebben gereïoniseerd

Na de oerknal 13,8 miljard jaar geleden bestond het heelal miljoenen jaren lang voor het grootste deel uit neutraal waterstof, d.w.z. dat de elektronen (negatief geladen) en protonen (waterstofkernen, positief geladen) aan elkaar gekoppeld waren. Dat waren de 'donkere eeuwen' van het heelal, want er … [Lees meer...]

Extreem rood superzwaar zwart gat ontdekt dat groeit ‘in de schaduw’ in het vroege heelal

Door gebruik te maken van een kosmische zwaartekrachtlens én de krachtige IR-spiegel van de Webb ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen er in geslaagd om in het vroege heelal een extreem rood superzwaar zwart gat in de kern van een sterrenstelsel te ontdekken. De groep sterrenkundigen, die onder … [Lees meer...]