Sterrenkundigen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili lokaties waargenomen van stervorming én van de dood van sterren in de omgeving van een sterrenstelsel dat maar liefst 13,2 miljard lichtjaar van ons vandaan staat. Daarmee is dit een waarneming van … [Lees meer...]
Stellaire wiegen en graven waargenomen door ALMA in het verste sterrenstelsel ooit
16 juli 2023 door 3 Reacties
Eerste directe opname van een zwart gat dat een krachtige jet uitstoot
26 april 2023 door 2 Reacties
Voor het eerst hebben astronomen in één keer de schaduw van het zwarte gat in het sterrenstelsel Messier 87 (M87) en de krachtige jet die dit zwarte gat uitstoot waargenomen. De waarnemingen zijn in 2018 gedaan met telescopen van de Global Millimetre VLBI Array (GMVA), de Atacama Large … [Lees meer...]
Astronomen zijn getuige van geboorte van zeer verre cluster van sterrenstelsels in het vroege heelal
29 maart 2023 door Reageer
Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), waarin ESO partner is, hebben astronomen een groot reservoir van heet gas ontdekt in de cluster-in-wording rond het Spinnenwebstelsel. Het betreft de verste detectie van zulk heet gas tot nu toe. Clusters behoren tot de grootste … [Lees meer...]
Astronomen vinden ontbrekende schakel voor herkomst water in het zonnestelsel
8 maart 2023 door 6 Reacties
Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) hebben astronomen gasvormig water ontdekt in de planeet-vormende schijf rond de ster V883 Orionis. De chemische signatuur van dit water verklaart hoe water uit sterren-vormende gaswolken planeten kan bereiken. De ontdekking … [Lees meer...]
Herrezen supernova biedt ontbrekende schakel tussen twee typen
3 maart 2023 door Reageer
Van supernovae verwacht je dat die exploderen en daarna langzaam maar zeker lichtzwakker worden naarmate de tijd verstrijkt. Maar dat was niet het geval met SN 2018ivc, een supernova die in november 2018 voor het eerst werd gezien, een supernova van type IIL in het spiraalsterrenstelsel M77 (NGC … [Lees meer...]
ALMA weer aan het werk na de cyberaanval van eind oktober
23 december 2022 door Reageer
Op zaterdag 29 oktober werden de computers van het ALMA (‘Atacama Large Millimeter Array’) observatorium in Chili getroffen door een cyberaanval. Dat zorgde er voor dat de astronomische waarnemingen moesten worden gestopt en de website van ALMA plat lag. Deze week werd bekend dat de waarnemingen met … [Lees meer...]
ALMA in Chili getroffen door een cyberaanval
3 november 2022 door Reageer
De Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft bekendgemaakt dat afgelopen zaterdag 29 oktober om 06.14 uur plaatselijke tijd de computers van het ALMA ('Atacama Large Millimeter Array') observatorium in Chili getroffen werden door een cyberaanval. Dat zorgde ervoor dat de astronomische … [Lees meer...]
Mysterie van ontbrekende koolmonoxide in protoplanetaire schijven lijkt opgelost
23 augustus 2022 door Reageer
In protoplanetaire stofschijven, de kraamkamers van planeten in de buurt van jonge sterren, wordt al jaren koolmonoxide gedetecteerd. Probleem is alleen dat de waargenomen hoeveelheid minder is dan wat de modellen voorspellen, het komt 3 tot 100 keer minder voor dan hoeveel er zou moeten zijn. … [Lees meer...]
Het kosmische web van de Tarantula: astronomen brengen heftige stervorming in kaart in nevel buiten onze Melkweg
15 juni 2022 door Reageer
Astronomen hebben met behulp van de ALMA-telescopen nieuwe details onthuld over het stervormingsgebied 30 Doradus, ook wel bekend als de Tarantulanevel. De Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) publiceert vandaag afbeeldingen in hoge resolutie waarin we de nevel in nieuw licht zien. De ijle … [Lees meer...]
Dankzij hoge contrastbewerking heeft ALMA de jet van quasar 3C273 beter in beeld gebracht
3 juni 2022 door Reageer
Quasar 3C273 is de meest bekende quasar die er is. Het is de optisch helderst bekende quasar, zelfs amateur-astrofotografen kunnen 'm in beeld brengen, en hij is te vinden in de richting van het sterrenbeeld Maagd. Het is ook de allereerste quasar die ooit ontdekt is. Z'n naam komt van bron 273 … [Lees meer...]
