23 april 2024

Stellaire tweeling wordt gevoed vanuit vlechtwerk van gas en stof

Astronomen hebben met behulp van ALMA een zeer gedetailleerde opname gemaakt van twee schijven waarin zich jonge sterren aan het vormen zijn. De stellaire tweeling wordt gevoed door een ingewikkeld gevormd netwerk van filamenten van gas en stof. De waarnemingen van dit opmerkelijke fenomeen werpen … [Lees meer...]

Vrijdag 6 Sept. lezing Tim de Zeeuw over de bouw van de meest geavanceerde telescopen ter wereld door ESO

Vrijdag 6 september begint het najaarsseizoen van sterrenkundevereniging Christiaan Huygens in Papendrecht en wel met een lezing van Tim de Zeeuw getiteld ‘Bouw van de meest geavanceerde telescopen ter wereld door ESO'. De Zeeuw promoveerde aan de Universiteit van Leiden in 1984. Daarna had hij … [Lees meer...]

Verborgen zwart gat in het vroege heelal ontdekt met NASA’s Chandra en ALMA

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Chandra röntgen-ruimtetelescoop en de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) submillimeter radioschotels in Chili een 'verborgen' zwart gat ontdekt op 12,9 miljard lichtjaar afstand. Die enorme afstand betekent dat het zwarte gat al 850 miljoen jaar na de … [Lees meer...]

ALMA en Spitzer zien vele grote en stofrijke sterrenstelsels in het vroege heelal

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili en de Spitzer infrarood-ruimtetelescoop een grote hoeveelheid grote en stofrijke sterrenstelsels ontdekt die al bestonden toen het heelal nog maar twee miljard jaar oud was (het heelal is bijna 13,8 … [Lees meer...]

ALMA heeft de invloedssfeer van een superzwaar zwart gat nader verkend

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili om de beweging van gas vlakbij het superzware zwart gat in het ellipische sterrenstelsel NGC 3258 nauwkeurig in beeld te krijgen. Dat gas bevindt zich in de 'invloedssfeer' van het … [Lees meer...]

Rychard Bouwens krijgt groot onderzoeksprogramma op ALMA-telescoop

Rychard Bouwens van de Leidse Sterrewacht is de eerste wetenschapper in Nederland die een ‘Large Program’ mag uitvoeren met de geavanceerde ALMA-telescoop in Chili. Samen met zijn team wil hij de unieke capaciteiten van dit observatorium gebruiken om de ontwikkeling van zware sterrenstelsels in het … [Lees meer...]

Nou is ’t officieel: voor het eerst is een ‘circumplanetaire stofschijf’ ontdekt, waaruit exomanen kunnen ontstaan

We hadden het nieuws hier al meer dan een maand geleden, maar nou is 't wereldwijd officeel geworden: sterrenkundigen hebben rondom een planeet bij de ster PDS 70 een zogeheten circumplanetaire stof- en gasschijf ontdekt, een schijf van waaruit exomanen kunnen ontstaan. Verschil met mijn bericht en … [Lees meer...]

Zware sterren groeien op dezelfde manier als lichte sterren, maar dan groter

Door het bestuderen van de gasschijf rondom een zeer jonge zware ster zijn Japanse sterrenkundigen er achter gekomen dat zware sterren op dezelfde manier ontstaan en groeien als lichte sterren, alleen is het bij die zware sterren allemaal een tandje groter en zwaarder. Door met de Atacama Large … [Lees meer...]

Concentratie van stof bij jonge ster zou op geboorte van planeet kúnnen wijzen

Bij de jonge ster TW Hydrae, gelegen in het sterrenbeeld Waterslang (Hydra) op 194 lichtjaren afstand, hebben sterrenkundigen met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) in Chili een kleine, maar dichte concentratie van stof gevonden in de stofschijf die zich om de ster … [Lees meer...]

Voor het eerst is de ‘warme’ gloed van de ringen van Uranus waargenomen

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om voor het eerst de ringen van Uranus direct waar te nemen en wel in het radio- en midden-infrarooddeel van het EM spectrum. Dat Uranus ringen heeft is al lang bekend, maar die eerdere waarnemingen - onder andere met de Hubble ruimtetelescoop - lieten de ringen … [Lees meer...]