19 maart 2024

Waarom liggen er alleen elliptische stelsels in het supergalactische vlak en geen spiraalstelsels?

Ons Melkwegstelsel maakt deel uit van een lokale supercluster, waar vele clusters van sterrenstelsels toe behoren met een paar duizend sterrenstelsels als 'leden'. Die lokale supoercluster is dun en afgeplat á la een pannekoek en hij wordt ook wel het supergalactische vlak genoemd, circa één miljard … [Lees meer...]

Elliptische elegantie

Deze rijke opname, gemaakt met ESO’s VLT Survey Telescope – de grootste surveytelescoop ter wereld op zichtbare golflengten, wordt bevolkt door een glinsterende menigte van sterrenstelsels. De kenmerken van de vele sterrenstelsels op de foto stellen astronomen in staat om subtiele galactische … [Lees meer...]

Spiraalachtige patronen van stervorming aangetroffen bij oude elliptische sterrenstelsels

Astronomen hebben spiraalachtige patronen van stervorming aangetroffen in oude, dode sterrenstelsels. Normaal gesproken zijn stervormingsgebieden blauwe HII-regio's die vele pasgeboren massieve sterren bevatten. Bij gasrijke schijfstelsels nemen die stervormingsgebieden meestal een spiraalpatroon … [Lees meer...]

Je verwacht ’t niet: superzware zwarte gaten in eenzame sterrenstelsels

Door gebruik te maken van de ESA/NASA Hubble Space Telescope (HST) in de ruimte en de Gemini Telescope in Hawaï op aarde hebben sterrenkundigen een kolossaal zwart gat ontdekt - 17 miljard zonsmassa's op de kosmische weegschaal maar liefst - op een plek waar ze 'm niet hadden verwacht, namelijk in … [Lees meer...]

Elliptische sterrenstelsels hebben de meeste kans op complex leven

Het concept van de "leefbare zone" is de laatste jaren een algemeen onderwerp in de sterrenkunde geworden, waar druk over gediscussieerd wordt. De leefbare zone is normaal gesproken een strook rondom een ster, waarin het bestaan van vloeibaar water aan het oppervlak van een hemellichaam mogelijk is. … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken mechanisme waarmee nieuwe sterren kunnen ontstaan in normaal gesproken “dode” sterrenstelsels

Astronomen hebben een uniek proces ontdekt dat ervoor zorgt dat elliptische reuzenstelsels, de grootste sterrenstelsels in het universum, nog steeds sterren kunnen maken - lang nadat hun hoogtijdagen van stervorming voorbij zijn. Met behulp van de Hubble-ruimtetelescoop hebben astronomen namelijk … [Lees meer...]

Solitaire sterrenstelsels zijn verschoppelingen

Russische en Franse astronomen hebben ontdekt dat complete sterrenstelsels uit clusters kunnen worden weggeslingerd. Dat kan het bestaan verklaren van de (weinige) compacte elliptische sterrenstelsels die eenzaam door de ruimte zwerven (Science, 24 april).  Tot 2009 waren slechts enkele tientallen … [Lees meer...]

Stervorming in elliptische sterrenstelsels stopt als eerste in centrum

Astronomen hebben voor het eerst laten zien hoe de stervorming in 'dode' sterrenstelsels miljarden jaren geleden sputterend ten einde kwam. Met behulp van ESO's Very Large Telescope en de Hubble-ruimtetelescoop van NASA en ESA hebben zij ontdekt dat er in de buitendelen van deze stelsels nog steeds … [Lees meer...]

MUSE toont hoe sterren in elliptische sterrenstelsel M87 bewegen

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met behulp van de Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE), verbonden aan ESO's Very Large Telescope (VLT) in Chili, de bewegingen van sterren in het reusachtige elliptische sterrenstelsel M87 (NGC 4486) in het sterrenbeeld Maagd (Virgo) in kaart te brengen. … [Lees meer...]

Hubble ziet zeer ver uitgestrekte halo van elliptisch sterrenstelsel Centaurus A

Gebruikmakend van de Advanced Camera for Surveys (ACS) en Wide Field Camera 3 (WFC3) van de Hubble ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen er in geslaagd om de halo van sterren rondom het elliptische sterrenstelsel Centaurus A (NGC 5128) tot zeer ver te volgen, veel verder dan gedacht. We kennen het … [Lees meer...]