19 maart 2024

Puik idee: exoplaneten in detail waarnemen met een telescoop met de zon als lens [Update]

[Update 27 februari 12.00 uur, exact een jaar na publicatie van deze blog - toevallig?] Deze week verscheen er een uitgebreide studie van een groep wetenschappers ten behoeve van de zogeheten NASA Innovative Advanced Concepts (NIAC) Phase I. In dit final report wordt uitgebreid ingegaan op een … [Lees meer...]

ALMA ziet verborgen donker dwergstelsel in gravitatielens SDP.81

Met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), een enorme sub-millimeter-telescoop in de hooggelegen Atacama vlakte Chili, heeft men in de gravitatielens genaamd SDP.81 een kleine lichtvlek ontdekt, die veroorzaakt wordt door een verborgen dwergsterrenstelsel, dat bestaat uit donkere … [Lees meer...]

De voorspelde vijfde supernova van Refsdal is verschenen!

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Hubble ruimtetelescoop in de op vier miljard lichtjaar afstand staande cluster van sterrenstelsels MACS J1149.6+2223 een supernova ontdekt, eentje die ze op basis van eerdere verschijningen van deze supernova voorspeld hadden. De supernova, SN Refsdal … [Lees meer...]

Zie hier Tayna, het zwakste object dat ooit in het verre/vroege heelal is gevonden

Dat roze vlekje hierboven is Tayna, een naam die 'eerstgeborene' betekent in het Aymara, een indiaanse taal die ze in het Andesgebergte in Zuid-Amerika spreken. Tayna is een klein sterrenstelsel, pakweg zo groot als de Grote Magelhaense Wolk, en momenteel is het het zwakste object dat men ooit heeft … [Lees meer...]

Cheshire Cat illustreert honderdste geboortedag Einstein’s Algemene Relativiteitstheorie

Hierboven zie je een groep sterrenstelsels die door z'n vorm als bijnaam de Cheshire Cat heeft, genoemd naar de bekende kat met de brede glimlach uit Lewis Carroll's Alice in Wonderland. De foto is een mix van opnames die met de Chandra r … [Lees meer...]

Zwaartekrachtslenzen helpen Hubble de vroegste sterrenstelsels in beeld te brengen

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de Hubble ruimtetelescoop een groep van 250 zeer zwakke en ver verwijderde sterrenstelsels te fotograferen, kleine sterrenstelsels die al 600 tot 900 miljoen jaar na de oerknal voorkwamen. Normaal gesproken zouden deze sterrenstelsels … [Lees meer...]

Citizen science-project SpaceWarps vindt zwaartekrachtslenzen

Dankzij de hulp van 37.000 vrijwilligers, verenigd in het citizen science-project SpaceWarps, zijn 29 nieuwe kandidaat-zwaartekrachtslenzen ontdekt. Een zwaartekrachtslens ontstaat wanneer het licht van een extreem ver sterrenstelsel wordt afgebogen, vervormd en versterkt door de zwaartekracht van … [Lees meer...]

Zo gedetailleerd zagen we het verre heelal nog nooit

ALMA's Long Baseline Campaign heeft een spectaculair detailrijke opname opgeleverd van een ver sterrenstelsel. De foto toont een 'gravitationeel vergroot' beeld van de stervormingsgebieden in het stelsel. Nooit eerder zijn zulke stellaire kraamkamers in zo'n ver sterrenstelsel zo duidelijk in beeld … [Lees meer...]

ALMA fotografeert Einsteinring om ‘verborgen sterrenstelsel’

We zijn 'm al eens eerder tegengekomen, het sterrenstelsel genaamd SDP.81, twaalf miljard lichtjaar van de aarde, hier en hier in eerdere Astroblogs. SDP.81 is die oranje ring, een Einsteinring zoals sterrenkundigen het noemen. Albert Einstein was de eerste die voorstelde dat ze konden bestaan, de … [Lees meer...]

Hubble ziet viervoudige supernova veroorzaakt door zwaartekrachtslens

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met behulp van de Hubble ruimtetelescoop bij een enorm elliptisch sterrenstelsel en de daaromheen liggende cluster MACS J1149+2223 een viervoudige supernova waar te nemen. Feitelijk gaat het om één supernova en niet vier, maar dankzij de werking van een … [Lees meer...]