19 maart 2024

Stervend superzwaar zwart gat verraadt zich door 3000 lichtjaar lange lichtecho

In het centrum van vrijwel alle sterrenstelsels bevinden zich superzware zwarte gaten, die miljoenen tot wel miljarden keer zo zwaar als de zon kunnen zijn. Sommige van die molochen van zwarte gat zijn zeer actief, doordat ze gevoed door de toevoer van materie via hun accretieschijf energierijke … [Lees meer...]

‘Recente’ uitbarsting van Sgr A* was tot ver buiten het Melkwegstelsel voelbaar

Een team van sterrenkundigen uit de VS en Australië onder leiding van Joss Bland-Hawthorn (All Sky Astrophysics in 3 Dimensions - ASTRO 3D) heeft ontdekt dat zo’n 3,5 miljoen jaar geleden een enorme uitbarsting moet hebben plaatsgevonden in het centrum van ons melkwegstelsel. Dat lijkt lang geleden … [Lees meer...]

De Galaxy Zoo bestaat tien jaar!

Dinsdag 11 juli is het precies tien jaar geleden dat de Galaxy Zoo werd gestart, het online Citizen Science project waarbij vrijwilligers over de gehele wereld meedoen om sterrenstelsels te classificeren. Op 11 juli 2007 ging de eerste versie van de Galaxy Zoo online, gestart door een clubje … [Lees meer...]

Chandra: Hanny’s Voorwerp zal langzaam maar zeker verzwakken

Hanny's Voorwerp kennen we allemaal. De groene gaswolk, 680 miljoen lichtjaar van ons vandaan, gelegen op 200.000 lichtjaar afstand van het sterrenstelsel IC 2497, mysterieus groen oplichtend door de zuurstofatomen, die ioniseren, door een golf van ultraviolet licht en röntgenstraling vanuit de kern … [Lees meer...]

Het mysterie van de blauwe Voorwerpjes

Hanny's Voorwerp is het prototype van de 'Voorwerpjes', grote gaswolken in de buurt van sterrenstelsels, die groen oplichten door geïoniseerd zuurstof (zie afbeelding hierboven, foto's van voorwerpjes gemaakt door Hubble). Al die Voorwerpjes zijn ontdekt door vrijwilligers van over de gehele wereld, … [Lees meer...]

Hubble vindt geesten van quasars – allemaal verwanten van Hanny’s Voorwerp

Met de Hubble ruimtetelescoop heeft men bij acht sterrenstelsels de 'geesten van quasars' gevonden, vreemd verbogen en verlichte gaswolken, die ooit door een quasar in de kern van de sterrenstelsels beschenen werden en die groen oplichten door een proces dat fotoïonisatie wordt genoemd. De quasars … [Lees meer...]

Hanny van Arkel bij Chr. Huygens over Hanny’s Voorwerp: een foto-impressie

Twee weken geleden was Hanny van Arkel bij sterrenkundevereniging Christiaan Huygens in Papendrecht, waar ze vertelde over het door haar ontdekte Hanny's Voorwerp, de mysterieuze groene gaswolk bij het sterrenstelsel IC 2497, welke ze in 2007 ontdekte via de Galaxy Zoo. Voor aanvang van de lezing … [Lees meer...]

Gele bollen in Melkweg ontdekt door burgerwetenschappers met Milky Way project

Hanny's Voorwerp is het meest bekende voorbeeld van een vondst die gedaan is met Citizen Science, burgerwetenschap door vrijwillige enthousiastelingen, die de professionele wetenschappers te hulp schieten. Maar Hanny van Arkel, ontdekker van Hanny's Voorwerp, krijgt snel navolging, want met het … [Lees meer...]

Een nieuwe opname van Hanny’s Voorwerp

Afgelopen vrijdag was Hanny van Arkel bij sterrenkundevereniging Christiaan Huygens in Papendrecht om daar te vertellen over het door haar via de Galaxy Zoo ontdekte 'Hanny's Voorwerp' - ik zal later nog wel op terug komen op die boeiende lezing. De grote intergalactische gaswolk, die Hanny's … [Lees meer...]

Voor het eerst quasar waargenomen die snel afneemt in lichtsterkte

Sterrenkundigen van de Yale Universiteit zijn er in geslaagd om voor het eerst een quasar waar te nemen, die in slechts enkele jaren tijd sterk in lichtsterkte is gedaald. Quasars zijn zeer ver verwijderde sterrenstelsels, die in hun kern een zeer actief superzwaar zwart gat hebben, wiens omringende … [Lees meer...]