24 april 2024

Wat hebben ze nou ontdekt? Het lichtste zwarte gat of de zwaarste neutronenster?

Gebruikmakend van de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika heeft een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ben Stappers (The University of Manchester) een bijzondere ontdekking gedaan. Vlakbij de milliseconde pulsar PSR J0514−4002E, die 170 keer per seconde om z'n as draait en … [Lees meer...]

De ‘hartslag’ van meer dan 1200 pulsars nauwkeurig gemeten

Gebruikmakend van de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika hebben sterrenkundigen de 'hartslag' nauwkeurig gemeten van meer dan 1200 pulsars, da's pakweg een derde van het totaal aantal bekende pulsars. Radiopulsars zijn snel ronddraaiende neutronensterren, die naar twee kanten toe een bundel … [Lees meer...]

Een bijzonder traag roterende neutronenster ontdekt in de Melkweg – weer eens wat anders

We kennen neutronensterren als zeer snel bewegende compacte sterren, de massa van pakweg de zon gestopt in een bolletje van zo'n 15 km doorsnede, die tientallen keren per seconde rond kunnen draaien. Naar twee kanten toe zenden ze vanuit hun magnetische polen bundels radiostraling uit en als die … [Lees meer...]

Krachtige ‘Megamaser’ door MeerKAT ontdekt in de ruimte

Sterrenkundigen hebben met de MeerKAT telescoop in Zuid-Afrika een zogeheten Megamaser ontdekt, een krachtige radiogolf-laser in de ruimte - eigenlijk een laser, maar dan met langere golflengten. De afstand tot de megamaser is vijf miljard lichtjaar, in kilometers: 58 x 10²¹ km. Het is op dit moment … [Lees meer...]

Dit is de beste foto die we hebben van een ORC, van zo’n ‘odd radio circle’

Ik heb het er eerder over gehad, die vreemde radiocirkels aan de hemel, 'odd radio circles' op z'n Engels. Voor het eerst ontdekt in 2020 met de radiotelescoop van ASKAP in Australië, objecten die alleen maar radiostraling uitzenden, géén enkele andere vorm van EM-straling. Met de South African … [Lees meer...]

Bijna duizend mysterieuze strengen ontdekt in Melkwegcentrum

Jullie kunnen je vast nog wel de prachtige foto herinneren die vorige week gepubliceerd werd en die met de MeerKAT telescoop in Zuid-Afrika gemaakt was van het centrum van de Melkweg, 25.000 lichtjaar van ons vandaan gelegen. Op die foto zal je vast al opgevallen zijn dat er meerdere dunne … [Lees meer...]

MeerKAT brengt het hart van de Melkweg in beeld – deel 2

In 2018 bracht ik hier al eens een foto van het hart van het Melkwegstelsel, de plek waar Sagittarius A * (kortweg Sgr A* ) huist, het superzware zwarte gat, dat ruim vier miljoen keer zo zwaar als de zon is. Die foto - helemaal onderaan te zien - was gemaakt met de MeerKAT radiotelescoop, de uit 64 … [Lees meer...]

Twee reusachtige radiostelsels met MeerKAT ontdekt – er zijn er vast nog véél meer

Sterrenkundigen hebben met de krachtige MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika twee reusachtige radiosterrenstelsels ontdekt. Er zijn al vele radiostelsels bekend, sterrenstelsels die zeer veel straling uitzenden in het radiogolfgebied van het elektromagnetische spectrum, maar van de 'reusachtige … [Lees meer...]

Dankzij MeerKAT weten we waarom sommige sterrenstelsels een X-vorm hebben

Er zijn sterrenstelsels met een actief superzwaar zwart gat in hun centrum en dat openbaart zich meestal met lange, energierijke jets die naar twee kanten toe de ruimte in schieten. Maar vreemdgenoeg zijn er ook enkele sterrenstelsels die vier van die lange jets hebben en die een soort van  X-vorm … [Lees meer...]

Twee ERC Advanced Grants voor Nederlandse sterrenkundigen

Twee Nederlandse sterrenkundigen krijgen elk een Advanced Grant van de European Research Council (ERC). Het gaat om de Groningse hoogleraar prof. Léon Koopmans (3,5 miljoen euro) en prof. Erwin de Blok van ASTRON (2,5 miljoen euro). Léon Koopmans krijgt de Europese beurs voor zijn programma CoDEX: … [Lees meer...]