20 april 2024

Mogelijk kan de top-10 van verste sterrenstelsels in het heelal weer herzien worden – dankzij Webb/JADES

Op 14 november jongstleden publiceerde ik de Top-10 van de verste sterrenstelsels in het heelal, een lijstje waarvan de meeste sterrenstelsels ontdekt zijn met de James Webb Space Telescope (JWST) a.k.a. Webb. Lijstaanvoerder en recordhouder op dit moment is JADES-GS-z13-0, een sterrenstelsel dat … [Lees meer...]

Het verschil tussen fotometrische en spectroscopische roodverschuiving

Sinds juli 2022 zien we met de regelmaat van de klok nieuwsberichten van de Webb ruimtetelescoop, die met zijn infraroodogen veel verder de ruimte in kan kijken dan welke andere telescoop dan ook en dat levert een stroom aan ontdekkingen op, van sterrenstelsels die steeds verder weg gelegen zijn en … [Lees meer...]

Nieuwe manier om uitdijingssnelheid heelal te meten: m.b.v. de roodverschuivingsdrift

Hebben we het over de snelheid waarmee het heelal uitdijt dan hebben we het negen van de tien keer over de Hubble constante, de constante die de verhouding weergeeft van de snelheid waarmee een bepaalde afstand van een sterrenstelsel groter wordt door de uitdijing van het heelal en de grootte van … [Lees meer...]

JADES-GS-z13-0 – ontdekt met Webb – is inderdaad het verst verwijderde sterrenstelsel

Vorige week werden twee artikelen in Nature Astronomy gepubliceerd, die gingen over een viertal sterrenstelsels die met de Webb ruimtetelescoop waren ontdekt en die tot de verst verwijderde sterrenstelsels in het heelal zouden behoren. Ik had het in deze Astroblog december vorig jaar al over het … [Lees meer...]

GHZ2/GLASS-z12 heeft een roodverschuiving van z=12,2 – wat houdt dat nou precies in?

December vorig jaar konden sterrenkundigen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili bevestigen dat het sterrenstelsel genaamd GHZ2/GLASS-z12, een roodverschuiving heeft van 12,2, of zoals het wordt aangegeven: z=12,2. OK, dat klinkt allemaal leuk, maar wat houdt dat … [Lees meer...]

Afstand tot sterrenstelsel GHZ2/GLASS-z12 nu bevestigd met ALMA

Een sterrenstelsel dat door Webb is ontdekt en waarvan het vermoeden bestond dat het al zeer vroeg in het heelal bestond blijkt inderdaad op zeer verre afstand van ons te staan - de tijd die het licht van het stelsel nodig had om ons te bereiken bestreek 97% van de leeftijd van het heelal. Het … [Lees meer...]

Nee, de Tolmantest met Webb-gegevens laat niet zien dat het ΛCDM model onjuist is

We hebben het hier eerder al eens gehad over de Tolmantest, voluit de 'Tolman surface brightness test'. De test is genoemd naar Richard Tolman, die er in 1930 als eerste mee aankwam. Bij de Tolmantest wordt gekeken naar de schijnbare helderheid van de oppervlakte van sterrenstelsels en wordt deze … [Lees meer...]

Twijfels of veel van de sterrenstelsels die Webb zag echt wel zo ver weg staan

De kandidaat-sterrenstelsels te zien in de foto gemaakt met het NIRcam instrument van Webb van de cluster SMACS 0723-73 zouden zeer grote roodverschuivingen hebben, tot wel z=20 toe. Het gaat hier om fotometrische roodverschuiving, dat wil zeggen dat ze gebruikmakend van filters bij verschillende … [Lees meer...]

Webb heeft 88 kandidaat-stelsels geïdentificeerd in cluster SMACS 0723-73 met roodverschuiving z=11-20

Op 12 juli 's nachts zagen we allemaal live hoe president Biden van de VS de allereerste 'deep field' foto van de James Webb Space Telescope  (kortweg Webb) onthulde, de foto van SMACS 0723-73 die Webb had gemaakt in het kader van het 'Early Release Observations (ERO) program'. SMACS 0723-73 is een … [Lees meer...]

Webb ziet kandidaat-sterrenstelsels met roodverschuiving ∼20 (lees: daterend van 70-80 miljoen jaar na de oerknal)!

Het gaat snel, héél snel. Gisteren had ik het nieuws dat Webb een sterrenstelsel heeft gefotografeerd dat mogelijk een roodverschuiving van z=16,7 heeft, dat wil zeggen dat het stelsel er al was 235 miljoen jaar na de oerknal en dat de afstand 35 miljard lichtjaar bedraagt, CEERS-93316 zo heet het … [Lees meer...]