16 april 2024

Sterrenkundigen zien wel z’n nagloed, maar de gammaflits zelf hebben ze gemist

Sterrenkundigen hebben al heel wat gammaflitsen waargenomen, zeer kortstondige uitbarstingen (variërend van enkele milliseconden tot enkele minuten) van gammastraling, die allemaal gevolgd werden door een 'nagloed' in andere delen van het spectrum, zoals röntgenstraling en optisch licht. Maar … [Lees meer...]

Neutronenster met sterk magneetveld lanceert mogelijk toch jets

Een internationaal team van astronomen geleid vanuit de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat neutronensterren met een sterk magneetveld toch zogeheten jets kunnen lanceren. Sinds de jaren tachtig werd gedacht dat het sterke magneetveld de vorming van deze plasmastralen tegenhoudt. Maar … [Lees meer...]

VLA laat zien dat Cygnus A een tweede superzwaar zwart gat in z’n centrum herbergt

Cygnus A is een welbekend radiostelsel in het sterrenbeeld Zwaan, al in 1939 ontdekt door radiosterrenkunde-pionier Grote Reber. Het is één van de sterkste radiobronnen aan de hemel en karakteristiek zijn de twee grote lobben van heet gas, die uit het centrum van het elliptische sterrenstelsel … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken explosieve combi van botsende clusters en actieve zwarte gaten

Sterrenkundigen hebben in het sterrenbeeld Waterslang (Hydra) op 2 miljard lichtjaar afstand een merkwaardige combinatie gevonden: twee botsende clusters van sterrenstelsels, genaamd Abell 3411 en 2412, en in één van die clusters drie superzware zwarte gaten in de kernen van afzonderlijke … [Lees meer...]

Radiostraling van waterstofgas gedetecteerd in sterrenstelsel op recordafstand

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om met behulp van de radiotelescopen van de Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) in de VS radiostraling te detecteren dat uitgezonden is bij een golflengte van 21 cm door neutraal, atomair waterstofgas in een sterrenstelsel op een recordafstand van vijf miljard … [Lees meer...]

Uitdijing van Tycho’s supernova restant door Chandra in beeld gebracht

November 1572 verscheen er een nieuwe ster aan de hemel, die zo helder was dat 'ie zelfs overdag met het blote oog zichtbaar was. Er waren toen nog geen telescopen - Galileo Galileï zou rond 1610 pas de eerste telescoop naar de hemel richten. Maar in Denemarken was een sterrenkundige die nauwkeurig … [Lees meer...]

Sterrenkundigen zien bij HL Tau de vroegste fase van planeetvorming

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Karl G. Jansky Very Large Array (VLA), een serie aan elkaar verbonden radiotelescopen in de Verenigde Staten, opnames gemaakt van de stofschijf rondom HL Tau - een ster van nog geen miljoen jaar oud, 450 lichtjaar van ons vandaan gelegen in de richting van … [Lees meer...]

VLA onthult nieuwe details over de vorming van sterren en planeten

Astronomen hebben met de Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) tot nu toe onbekende details ontdekt over de vorming van meervoudige stersystemen en over de stofschijven rond jonge sterren waaruit nieuwe planeten worden geboren. Onder leiding van de Leidse astronoom John Tobin keken de onderzoekers … [Lees meer...]

Chandra ziet een radio-feniks verrijzen door botsing van clusters van sterrenstelsels

Sterrenkundigen hebben gebruikmakend van meerdere telescopen ((Om precies te zijn NASA's Chandra r … [Lees meer...]

Astronomen getuige van de vroege ontwikkeling van een jonge, zware ster

Een tweetal opnamen van een jonge, zware ster met een tussenpoos van 18 jaar heeft gedetailleerde, realtime informatie opgeleverd over de vorming en ontwikkeling van dit type sterren. Een internationaal onderzoeksteam gebruikte de Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) in de VS en het Europese … [Lees meer...]