Donkere materie is lauw

Een groepje astronomen is er in geslaagd om van de mysterieuze donkere materie de temperatuur te bepalen. In eerdere astroblogs, o.a. deze heb je kunnen lezen dat donkere materie een eigenaardig goedje is. Het schijnt zes maal zo voorradig te zijn als gewone zichtbare materie, het reageert nergens op, heeft geen electrische of magnetische lading en is dus zogezegd onzichtbaar. En toch zijn astronomen onder leiding van Gerry Gilmore (Universiteit van Cambridge) er in geslaagd om de temperatuur ervan op te meten. Dat deden ze door met de VLT (Very Large Telescope) op Mount Paranal in Chili de snelheid en afstand te meten van een paar honderd sterren die deel uitmaken van 12 dwergstelsels in de buurt van ons eigen melkwegstelsel. De banen die de sterren afleggen werden in kaart gebracht en de gemeten afwijkingen in de voorspelde banen werden verklaard door de aanwezigheid van donkere materie. Ieder dwergstelsel bleek vervolgens precies dezelfde hoeveelheid donkere materie te bevatten, te weten 30 miljoen zonsmassa’s. Dit blijkt niet op toeval te berusten, maar een minimale hoeveelheid te zijn, een ondergrens dus voor donkere materie om samen te klonteren. Dit betekent dat ook de snelheid van de individuele donkere deeltjes kon worden berekend: 9 km per seconde. Zou de snelheid hoger liggen dan zou de wolk donkere materie uiteen vliegen, zou de snelheid lager liggen dan zou de donkere wolk ineen moeten krimpen. En die berekende snelheid leidde op haar beurt weer tot de temperatuur van de donkere materie: ca. 10.000 graden Celcius. Niet echt warm in de sterrenkunde, niet echt koud,…. lauw dus. Er is ook een theorie dat donkere materie koud zou zijn en dat de snelheid van de deeltjes een paar mm per seconde zou zijn, erg traag dus. Het nieuwe model van de lauwe donkere materie zou een aantal problemen in de kosmologie oplossen. Op 3 februari 2006 werden de bevindingen van de groep astronomen op een persconferentie in Londen bekend gemaakt. Publicatie in een tijdschrift heeft nog niet plaatsgehad (misschien iets om het in Astronova te plaatsen 🙂 Maar voor de liefhebbers is het hele verhaal hier nog eens na te lezen. Kortom, donkere materie is vet, lauw. Hé jo 🙂