29 maart 2024

Loop quantum gravitatie en GLAST

Credit: NASA

Afgelopen zondag schreef ik in m’n astroblog over de Big Bounce, de theorie die het ontstaan van het heelal tot het allereerste begin én zelfs daarvoor beschrijft. Met behulp van de Loop Quantum Gravitatie (LQG) waren Abhay Ashtekar en z’n twee promovenda Tomasz Pawlowski en Parmpreet Singh erin geslaagd om dat vroegste heelal te beschrijven. In de LQG is het uitgangspunt dat niet alleen materie geatomiseerd is, maar dat ruimte en tijd dat ook zijn. Ruimtetijd is niet continue, maar discreet zoals ze dat zo mooi noemen. De kleinst mogelijke lengte is de Planck lengte: 10-33 cm, de kleinste oppervlakte is een vierkante Planck lengte: 10-66 cm2 en het kleinste volume is een kubieke Planck lengte van 10-99 cm3. In dat soort mini-legoblokjes is de ruimte opgedeeld. In iedere vierkante centimeter zitten dus 1099 van die Planck volumes! Nog gekker: in het hele heelal zitten (bij benadering, het kan eentje minder zijn) ongeveer 10185 Planck Volumes. Toen ik zondag over Ashtekar z’n theorie schreef kende ik die LQG nog niet echt. Al zoekende naar meer informatie kwam ik in het themanummer van Scientific American (vol. 16, nr. 1, 2006) terecht, waarover ik op donderdag 4 mei in m’n astroblog schreef, en daarin gaat het allerlaatste artikel over atomen van ruimte en tijd. Het artikel is geschreven door Lee Smolin, die één van de opstellers blijkt te zijn van de LQG. In het artikel wordt dan ook uitvoerig ingegaan op de theorie van de LQG en op de voorspellingen die ermee gedaan zijn. Vooral dat laatste is interessant: de LQG doet een aantal voorspellingen die experimenteel te testen zijn. Eén daarvan is de volgende: volgens de LQG is de lichtsnelheid niet universeel. Er zijn hele minieme verschillen in de snelheid die afhankelijk zijn van de energie van een foton. Fotonen met veel energie zouden iets sneller moeten gaan dan minder energierijke fotonen. En dat zou weer te meten zijn met behulp van gammastralers, waarover ik in vele astroblogs al eerder heb geschreven. Probleem is alleen dat de huidige generatie gammatelescopen niet gevoelig genoeg is om die verschillen in de aankomsttijd van energierijke gammafotonen en iets minder energierijke gammafotonen waar te nemen. Lee Smolin merkt daarom op dat we tot 2007 moeten wachten totdat de satelliet GLAST wordt gelanceerd. Die heeft een gammabril die scherp genoeg kan zien om de LQG experimenteel te testen. GLAST staat overigens voor Gamma-ray Large Area Space Telescope. Afijn, wat lees ik vandaag in een nieuwsbericht van de nieuwssite Spaceflight Now: het belangrijkste instrument van de GLAST sateliet, de Large Area Telescope, is klaar om getest te worden! Het apparaat is 14 mei 2006 opgeleverd en gaat nu drie maanden lang geschud en geroosterd worden om te kijken of hij de lancering en de omstandigheden in de ruimte kan overleven. De Amerikanen gokken erop dat GLAST in augustus 2007 wordt gelanceerd. Kortom, ook 2007 wordt astronomisch gezien weer een heel leuk jaar.

Share

Speak Your Mind

*

.entry-content { line-height: 1.5em; }