14 december 2024

55 miljoen jaar terug was de Noordpool subtropisch

Model van de oceaanbodem in de Noordelijke IJszee waar ACEX heeft geboord

Credit: ACEX Collaboration

Morgen, 1 juni, verschijnen er in het Britse wetenschappelijk tijdschrift Nature drie artikelen over het klimaat in de Noordelijke IJszee in het verre verleden. Conclusie van de artikelen is dat daar 55 miljoen jaar geleden een temperatuur van ongeveer 24 graden Celcius heerste. Dit is de uitkomst van de Arctic Coring Expedition (ACEX), de expeditie die met een aantal ijsbrekers in 2004 de eerste sedimentboring in de Noordelijke IJszee plaatste. Aan deze expedities werd ook deelgenomen door vier Nederlandse onderzoekers, te weten Jaap Sinninghe Damsté en Stefan Schouten van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee en Henk Brinkhuis en Appy Sluijs van de Universiteit Utrecht. De onderzoekers boorden een stuk sediment naar boven en daar werd de zogenaamde Oerthermometer Tex86 op los gelaten. Tex86 staat voor “Tetra-Etherlipid IndeX with 86 carbon atoms”. Ja, het is maar dat jullie het weten! Leuk verzonnen naam trouwens, waarbij het de bedenkers er vooral om ging dat Tex van Texel er in voor kwam. Drie keer raden van welk waddeneiland de onderzoekers afkomstig zijn. Om nog even op die sub-tropische periode in het noordelijk poolgebied terug te komen: die periode wordt door de wetenschappers het ‘Paleoceen-Eoceen Thermal Maximum’ (PETM) genoemd. Nee, daar zit geen enkel waddeneiland in verscholen. 50 Miljoen jaar geleden bleek de Noordelijke IJszee aan de oppervlakte volledig zoet water te bevatten. Dit blijkt uit resten van zoetwatervarens (een soort eendekroos) die in het sediment werd gevonden. Waarschijnlijk werd deze zoetwater-oceaan veroorzaakt door een sterk verminderde uitwisseling van water tussen de Arctische en de aangrenzende oceanen. Weer vijf miljoen jaar later kwamen de eerste tekenen van zee-ijs. In tien miljoen jaar tijd was het klimaat in de Noordelijke IJszee dus omgeslagen van een sub-tropisch klimaat naar een polair klimaat. De hedendaagse klimaatmodellen zijn volgens de onderzoekers niet in staat om deze ‘snelle’ klimaatwisseling te verklaren. De dames en heren klimatologen, die deze week nog trots voor Nederland een voorspelling voor de komende 50 tot 100 jaar gaven, kunnen dus weer aan de slag. Ik vraag mij trouwens af hoe warm het wel niet in de woestijngebieden 55 miljoen jaar geleden moet zijn geweest als het aan de Noordpool al 24 graden Celcius was. Moet in de Sahara ongeveer op een oven hebben geleken, lijkt mij. Standje grillen:-)) Bron: NIOZ.

Share

Speak Your Mind

*