29 maart 2024

Waarschijnlijk komen er 12 planeten

Het nieuwe zonnestelsel? 24 augustus a.s. weten we het zeker

Credit: NASA

Vandaag heeft een commissie van de International Astronomical Union (IAU) het voorstel bekend gemaakt voor de definitie van het begrip planeet. Met die nieuwe definitie zouden we niet meer negen planeten hebben, zoals nu het geval, maar twaalf. Het voorstel luidt dat planeten voortaan worden gedefinieerd als hemellichamen die rond een ster draaien zonder zelf een ster of satelliet van een planeet zijn én als het zoveel massa heeft dat het onder zijn eigen gewicht vrijwel bolvormig blijft. Met deze definitie komen Ceres, nu een planetoïde die tussen Mars en Jupiter cirkelt, Charon, nu een maan van Pluto, en tenslotte Xena, een in 2003 ontdekte ijsdwerg buiten de baan van Pluto, ook bij de planeten. Van Charon zou je natuurlijk kunnen zeggen dat die een satelliet van Pluto is, maar Charon is half zo groot als Pluto en is ook gelijktijdig met Pluto ontstaan. Het is daarom meer een dubbelplaneet. Pluto, Charon en Xena worden volgens de commissie overigens als een soort subklasse gezien, Plutonen genaamd. Dat geeft dus een totaal van twaalf planeten, maar dat aantal kan de komende jaren nog uitbreiden. Er is een wachtlijst van nog meer ijsdwergen, die ook allemaal voldoen aan bovengenoemde definitie. Zo zijn er ijsdwergen met exotische namen als Sedna, Varuna en ook bekende planetoïden als Pallas en Vesta die kandidaat-planeet zijn. De ijsdwerg 2003 EL61 is nogal langwerpig, dus in dat geval is de vraag hoe rekbaar het begrip ‘vrijwel bolvormig’ zal zijn. Op donderdag 24 augustus zal de ‘General Assembly’ van de IAU over het voorstel stemmen en dan zal bekend zijn of we er inderdaad drie planeten bijkrijgen.

De eerste omgekeerde zonnevlek

Credit: NASA

Omgekeerde zonnevlek ontdekt
Gisteren is overigens door de NASA ook bekend gemaakt dat op 31 juli j.l. voor het eerst een zogenaamde omgekeerde zonnevlek is ontdekt. Nee, da’s geen zonnevlek die lichtgekleurd is in plaats van donker, maar eentje wiens magnetische polen omgedraaid zijn. Alle zonnevlekken hebben een magnetische noordpool en een zuidpool, die altijd dezelfde kant uit zijn geörienteerd. De zon heeft een 11-jarige cyclus van zonnevlekken-activiteit. Op het maximum van die cyclus zijn er zeer veel zonnevlekken en in het minimum erg weinig. Op dit moment zitten we in het minimum, aan het einde van de 23e zonnecyclus. Binnenkort gaat de 24e cyclus beginnen en zo’n omgekeerde zonnevlek is meestal het signaal dat de nieuwe cyclus begonnen is. Telkens als de magnetische polariteit van de zonnevlekken zich gaat omdraaien start een nieuwe cyclus van de zonnevlekkenactiviteit, de zogenaamde wet van Hale. Of cyclus 24 echt is begonnen is weet men trouwens nog niet, want het omgekeerde zonnevlekje was maar enkele uren te zien (normaal enkele dagen, weken of zelfs maanden) en de breedtegraad van de zonnevlek (13 graden zuiderbreedte) week ook af van de gebruikelijke breedtegraad van omgekeerde zonnevlekken (30 graden ZB of NB). Afijn, we wachten af. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*