28 maart 2024

Krijgt Saturnus nieuwe ringen door z’n manen?

Credit: NASA/JPL.

Op 15 september 2006 vloog de ruimteverkenner Cassini 12 uren lang door de schaduw van Saturnus. De zon stond op dat moment verborgen achter Saturnus en dat bood Cassini een unieke kans om een blik te werpen op het totale ringensysteem. Dat leverde de ontdekking van twee nieuwe ringen op en tevens werd de aanwezigheid van twee andere ringen bevestigd. Vermoed wordt dat er sterk verband is tussen de manen van Saturnus en deze ringen. Sterker nog, men denkt dat de kleinste manen van Saturnus door hun geringe zwaartekracht voortdurend materiaal verliezen, welke vervolgens worden opgenomen in het ringensysteem. Deze manen voeden dus de ringen van Saturnus. Naast de waargenomen manen zouden er ook ‘maanbouwstenen’ (‘moonlets’) in en bij de ringen moeten voorkomen, grote keistenen die door botsingen voortdurend eroderen. Sterrenkundigen van het NASA Ames Research Center (VS) denken dat ze binnenkort met Cassini ook de manen zullen ontdekken die verantwoordelijk zijn voor de vorming van de pas ontdekte ringen. Bron: NASA.

Ringen in botsing met komeet?
Nou we het toch over de ringen van Saturnus hebben ook nog ander nieuws: NASA geleerden (ze hebben het druk) hebben met dezelfde Cassini ook ontdekt dat er iets vreemds aan de hand is met ring D, de meest bij Saturnus gelegen ring. Binnen die ring D zag men bepaalde structuren (‘ringlets’ genaamd; goh, we hebben dus moonlets en ringlets. Wie weet er Nederlandse termen voor te verzinnen?). Ze waren al in 1995 met de Hubble ruimtetelescoop gezien en toen hadden ze afmetingen van 60 km. Toen Cassini ze onlangs nader bekeek waren de afmetingen echter geslonken tot 30 km! (zie afbeelding van Cassini hieronder). Ook zag men patronen in de D-ring die leken op een soort van golfplaat. Zowel de afname van de afmetingen als de golfstructuur doet de sterrenkundigen vermoeden dat er een botsing heeft plaatsgevonden van de D-ring met een komeet of een meteoroïde. Door die botsing zouden de golven in de D-ring ontstaan zijn, zoals de golven in een vijver als er een steen in wordt gegooid. Alle waarnemingen van de D-ring tussen 1995 en 2006 bekeken hebben de onderzoekers berekend dat de botsing in 1984 moet hebben plaatsgevonden. Mmmm, we gaan de fotoarchieven uit dat jaar eens opdiepen:-)). Bron: NASA (alweer).

Share

Speak Your Mind

*