18 april 2024

Over kiezen, knaagdieren en klimaatveranderingen

De verschillende Milankovitch cycli. Credit: Incredio/Wikipedia

Geloof het of niet, maar een groep wetenschappers van de Universiteiten van Utrecht, Lyon en Madrid heeft uit een inventarisatie van 80.000 fossiele kiezen van knaagdieren patronen ontdekt in het uitsterven van deze diersoorten. Het uitsterven van de diersoorten zou volgens het team te maken hebben met de klimaatveranderingen op Aarde, die weer een gevolg zijn van veranderingen in de aardbaan. Gisteren heeft het team, dat onder leiding stond van Jan van Dam, daarover een artikel gepubliceerd in het Britse wetenschappelijke tijdschrift Nature. Conclusie van het team is dat het uitsterven en ontstaan van nieuwe diersoorten samenhangt met variaties in de baan van de Aarde en de stand van de aardas.
De onderzoekers bestudeerden 80.000 fossiele kiezen van knaagdieren die gevonden waren ten oosten van Madrid in Spanje. Dankzij de richeltjes en knobbeltjes op het kauwvlak van de kiezen konden ze 132 soorten knaagdieren onderscheiden, zoals huismuizen, bosmuizen en woelmuizen. Verder onderzoek wees uit dat de fossielen tussen de 24,5 en 2,5 miljoen jaar oud waren. En binnen die periode ontdekte het team weer patronen van verdwijnende en terugkerende diersoorten. Grote golven van uitstervende diersoorten blijken eens in de 2,5 miljoen jaar voor te komen en om de miljoen jaar komen er kleinere golfjes voor. Die golfpatronen blijken overeen te komen met het klimaatveranderingsmodel van de servische wetenschapper Milutin Milankovitch. Die beschreef in 1941 een model waarin variaties in de aardbaan, zoals de tolbeweging van de aardas, de stand van diezelfde aardas en de vorm van de aardbaan (cirkelvormig dan wel elliptisch), temperatuurswijzigingen op Aarde veroorzaken. Die temperatuurswijzigingen zouden onder andere de ijstijden hebben veroorzaakt (zie ook het figuur hierboven). De lange cyclus van 2,5 miljoen jaar zou te maken hebben met Mars: onder invloed van deze rode planeet zou de vorm van de aardbaan periodiek veranderen van cirkelvormig naar meer elliptisch. Een cirkelvormige aardbaan zou zomers en winters geven die weinig van elkaar verschillen en dat zou ijstijden kunnen doen veroorzaken. Kortom, onderzoek aan het kauwvlak van kiezen van miljoenen jaren geleden overleden woelmuizen heeft een bevestiging gegeven van de klimaatverandering op aarde onder invloed van de planeet Mars. Goh, waar onderzoek van dode muizen al niet goed voor is:-))
Bron: NRC Handelsblad, 12 oktober 2006 + Universiteit van Utrecht.

Share

Speak Your Mind

*