29 maart 2024

Astronomische hoogtepunten in 2006

Het jaar onzes Heeren 2006 is zo’n beetje afgelopen, dus traditiegetrouw een mooi moment om alles even de revue te laten passeren en te kijken wat er zoal gebeurd is op astronomisch gebied. Een overzicht aan de hand van wat Astroblogs:

  • Januari:
    stardust

    Credit: NASA

    op 15 januari 2006 kwam de Stardust-missie terug op Aarde. Stof van de komeet Wild-2 was opgevangen in een speciale gel en dat stof werd in laboratoria onderzocht. In december werden de eerste resultaten van dat onderzoek in Science Express gepubliceerd.

  • Februari: Sterrenkunde is in het geheel niet een zaak van louter professionals. In februari twee mooie voorbeelden hoe amateurs ook nuttig werk kunnen verrichten aan sterrenkundige onderwerpen: kosmische stralen die via skiboxen worden waargenomen door middelbare scholieren (zie m’n astroblog hierover van 3 februari) en de actie van de Universiteit van Amsterdam om met behulp van amateur-astronomen ook gammaflitsers te gaan waarnemen. M’n astroblog van 26 februari repte daarover.
  • Maart: op 29 maart vond de totale zonsverduistering plaats. Ik zat op eclipse in Turkijedat moment op m’n werk in Delfshaven 🙁 . Afijn, jullie kennen het verhaal: in Turkije hebben ze ’t allemaal heel mooi kunnen zien, al was er wel sprake van een soort van time-warp. Die twee minuten leken wel seconden.
  • April: de komeet met die makkelijke naam P73/Schwassmann-Wachmann 3 (SW3) blijkt in een heleboel stukjes uiteen te vallen. Doemscenario’s dat enkele van die stukken op aarde gaan vallen duiken hier en daar ook op (zie m’n astroblog van 20 april).
  • Mei: het is allemaal een beetje onderbelicht gebleven, maar persoonlijk vond ik het toch wel één van de (vooral theoretische) hoogtepunten van 2006, namelijk dat Abhay Ashtekar, Tomasz Pawlowski en Parmpreet Singh er in waren geslaagd om een vergelijking van het heelal op te stelen die tot vóór de big bang overeind bleef. En die daarmee het punt t=0 met al z’n oneindigheden hebben ‘overwonnen’. Lees m’n blog van 14 mei nog maar es rustig over. Ik denk dat Ashtekar, Pawlowski en Singh er in 2012 of zo de Nobelprijs voor de Natuurwetenschappen voor zullen ontvangen, net zoals oktober dit jaar George Smoot en John Mather diezelfde Nobelprijs kregen voor hun waarnemingen met de COBE-satelliet aan de microgolfachtergrondstraling. Die waarnemingen waren ook jáááren geleden.
  • Juni: een ruwe verstoring van het beeld dat we al eeuwenlang hebben, namelijk dat de Maan de enige begeleider van de Aarde is. Er blijken ook een zooitje stenen aantal asteroïden periodiek om de Aarde te draaien, aldus m’n astroblog van 10 juni j.l.
  • Juli: de warmste julimaand sinds de oerknal en daarmee prelude van WARM!!!!!!!het warmste jaar sinds de temperatuurmetingen driehonderd jaar geleden in 1706 begonnen. Op 31 juli wist ik daarover zwetend en puffend te rapporteren.
  • Augustus: nee, zeker geen hoogtepunt van 2006, maar eerder een dieptepunt: op 24 augustus 2006 besloot de IAU om een nieuwe definitie van het begrip planeet aan te nemen en daarmee Pluto uit te sluiten van de categorie planeten. Pluto moest vanaf dat moment voortaan door het leven gaan als dwergplaneet. Zie hier het droeve relaas van dat gebeuren.

    Pluto

    Credit: NASA

  • September: op 3 september slaat de Maan-verkenner Smart-1 te pletter op de Maan. De brandstof van het beestje was op en daarom dacht de NASA dat het wel leuk zou zijn om ‘m te laten crashen op de Maan.
  • Oktober: in de categorie record-waarnemingen heeft de Spitzer in 2006 goed gescoord. Zo heeft deze NASA-infraroodsatelliet in 2006 de twee jongste sterrenstelsels in het heelal waargenomen, genaamd 964 en 1417. In de astroblog van 27 oktober valt daar meer over te lezen.
  • November: twee hoogtepunten (ahum): op 5 november gaat de Astroblogs over op WordPress en een paar weken later kondigt de NASA aan dat ze met behulp van supernovae het bestaan van donkere materie hebben aangetoond. Zie de astroblog van 20 november voor de nodige achtergrondinfo.

    Mars

    Credit: NASA

  • December: en tenslotte kwam de NASA (wie anders?) op 6 december met het nieuws dat er sterke aanwijzingen zijn dat er vloeibaar water op Mars is gevonden. En zoiets geeft uiteraard weer de nodige voeding aan speculaties over leven op de rode planeet.

Afijn, het was mij een jaartje wel. Ik ben benieuwd wat 2007 allemaal zal brengen. Ik zal binnenkort wel een overzicht geven wat er allemaal op stapel staat. Ik weet niet of ik morgen nog een astroblog zal schrijven (tussen het oliebollenbakken door) en daarom nu maar alvast voor alle lezers van de astroblogs: fijne jaarwisseling en volgend jaar vele heldere nachten toegewenst!

Share

Speak Your Mind

*